Shqipëria 2022

Shqipëria (spreek uit tjiperia) bij ons beter bekend als Albanië behoord tot de tweede wereld landen en is in volle ontwikkeling. Voor mij één groot vraagteken. Van bezoekers hoor ik alleen maar positieve verhalen al word ik gewaarschuwd voor het wegennet. Ook de folder van het ministerie voor toerisme raad aan om niet 's nachts te rijden. Voor mij geen probleem, ik rij toch niet in het donker. 

Deze voor ons lange tijd gesloten mysterieuze bestemming wacht op een grondige verkenning. Met vooral wandelen in het hooggebergte, de Albanese Alpen. De kust laat ik doelbewust links liggen. In Griekenland zal ik daarvoor voldoende aan mijn trekken komen. De sites die op de UNESCO werelderfgoedlijst staan, prikkelen mijn nieuwsgierigheid.

Maar bovenal de interactie met andere bezoekers en de plaatselijke bewoners om uit de eerste hand te horen hoe zij de veranderingen in hun land ervaren en wat hun verwachtingen zijn. Ik sta open voor een aangename verrassing naar wat dit land te bieden heeft en welke indruk dat op mij zal maken.

Deel I - Noord Albanië

Dag 1 - Di 2 augustus

     Berane - Selcë - 77 km

De normale vertrek handelingen volgen zich snel op. Niets geforceerd, ik ben niet gehaast. Ik raak zowaar geroutineerd. Na afscheid van mijn Limburgse buren kan ik om 9:45 u vertrekken richting  het raadselachtige Albanië. Ik bespeur bij mezelf een zekere verwachtingsvolle nieuwsgierigheid.

Ik blijf de Panoramic Route 1 volgen. De liefelijke heuvels van Montenegro glijden voorbij. Bij de grensovergang (Vermosch-Gucci) moet je enig geduld hebben. Alle persoonsgegevens worden gecontroleerd en met de hand ingeschreven, zowel aan de Montenegrijnse als aan de Albanese kant. Het voelt wat archaïsch aan. De Schengenzone is niet perfect maar dit komt bijna over als bezigheidstherapie. Geen van de beambten spreekt iets anders dan Albanees, maar ik versta genoeg om te begrijpen dat mijn verzekering niet in orde is en dat je geen tijdelijke verzekering kunt afsluiten bij de grenspost. Er is niet veel ruimte en ik hou iedereen op. Zeer assertief word ik aangemaand om door te rijden.

Zo komt men Albanië binnen. Bij de (houten) brug over de Vermochi River krijgen we een eerste indicatie van het 'avontuurlijk' rijden in Albanië. Ik vertraag even om een glimp op te vangen van de Kanioni Bashkimit maar word door aanhoudend getoeter aangemaand om door te rijden. Bijzonder snel maken de lage heuvels plaats voor onvervalst hooggebergte. De goed aangelegde SH 20 voert door de Lëpucha canyon  en vervolgens langs de Cemi rivier. Ik heb al veel bergwegen gedaan maar deze is van zo'n adembenemende schoonheid dat ik moeite heb mijn aandacht op de weg te houden. Ik heb een bijrijder-fotograaf gemist. Op de enkele spaarzame uitsparingen staan uiteraard andere bewonderaars. Er zit niets anders op dan doorrijden. Over een afstand van 10 km overschrijden we de 1350 m bij het Alpini Hotel gevolgd door een even lange afdaling tot op een hoogte van 437 m. De later gegeven suggestie om dit met de fiets te doen laat ik aan mij voorbijgaan. 

Zonder problemen vind ik Restauran-Camping Selcë - gps N 42.50439; O 19.59767. Deze aan de weg gelegen afspanning kun je niet missen, gelegen in de schaduw van één van de bergreuzen. Ik word hier zeer warm ontvangen. Om 12 u ben ik de eerste en kan een mooie plek uitkiezen met zicht op de vallei.

Bij de goed werkende wifi-verbinding kan ik mijn blog bijwerken. Terwijl ik aan het schrijven ben herken ik de wagen van Ruud, Bert en Otto. Ik ben zeer benieuwd naar hun ervaringen. Bij pot en pint wordt de kennismaking uitgediept. Het doet me plezier te merken dat ook bij de hoger opgeleiden niet alles rond carrière draait. Een gezonde balans behouden tussen werk en vrije tijd maakt het mogelijk het langer vol te houden. Vertederend hoe ze met kleine Otto omgaan.  

De middag sleept zich voort en Martha en Otto uit Nederland vinden ook de weg naar Camping Selcë. Spontaan nodigen ze me uit voor een biertje. We herkennen in elkaar gelijkgestemde zielen. Met Otto die werkzaam is als leraar in zorgopleiding heb ik direct een herkenbare band. Ze vinden het maar niets alleen te moeten eten en ik 'moet' mee aan tafel. Als je de ongelooflijke prijzen in Albanië wilt ervaren, mag niets je tegenhouden hierheen te komen.  

Is alleen reizen saai? Ik dacht het niet.

Dag 2 - Wo 3 augustus

     Selcë

De natuurlijke schoonheid van het gebied is zo overweldigend dat ik niet kan weerstaan aan een verdere verkenning van de zogenoemde Noord-Albanese Alpen. Elize, één van de jonge kelners doet me de suggestie voor een wandeling langs een zijriviertje van de Limi i Centit. Ik zie dat wel zitten.

In het dal zindert de hitte in alle hevigheid en ik vertrek om 9 u voor een nieuw avontuur. Bij het kerkhof van Selcë wordt ik op de flank van de Shpati Gregës bergopwaarts gestuurd. Na een halfuurtje wandelen zie ik twee lokale mannen voor mij uit. Ze moeten noodzakelijke rustpauzes inlassen en ik haal hen bij. Een van ze bekend een mate van overgewicht. Na zijn diensttijd bij de speciale eenheden heeft hij nu een zittend beroep als tattoo kunstenaar. Bij de gangbare beleefdheden leer ik iets bijzonder. Belgium is niet gekend, als ik uitleg dat dit tussen Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland ligt , wordt het gefrons alleen maar erger. Ik probeer Brussels als hoofdstad van Europa en plots gaat het licht aan. 'Bruxelles, you are from Belgique'. Frans is blijkbaar de langue diplomatique in Albanië.

Albanezen zijn zeer praktisch. Een heuse pijplijn vertrekt van de bovenloop van het zijriviertje. Her en der hebben enkelen ook hun toevoerlijnen op het riviertje aangesloten. Resultaat, bij de waterval is het waterpeil dermate laag dat er niet meer van een val gesproken kan worden. Ik hoop voor de lokale bewoners dat ze binnenkort regen krijgen.

In de indrukwekkende kloof met de nodige loodrechte wanden is een vaste voet nodig. Medemensen met hoogtevrees kunnen dit gedeelte best niet wandelen. Ik weet het, het klinkt afgezaagd maar dit spectaculaire zicht is moeilijk op beeld vast te leggen.

De kloof eindigt in een keteldal en ik draai weg naar de hoogvlakte.

Mijn aandacht wordt getrokken door een op een edelweiss lijkend bloempje. In alle kwetsbaarheid wordt de schoonheid geëtaleerd.

De duidelijk aangegeven wit-rood-wit markeringen, soms meebuigend in de looprichting brengen me door een loofbos naar een plateau bij enkele herdershutten. Het is 12 u geworden en ik ben op een hoogte van 1308 m omringd door pieken van nog eens 1000 m hoger. Midden in de zomer, helemaal alleen. Wat kan een solist meer wensen? Na een kleine pauze beslis ik terug te keren.

Op de heenweg had ik een vermoedelijk bewandelbaarder pad aan de overkant van het riviertje gezien. Ik steek de rivier over en kom inderdaad op een iets gemakkelijker pad. Het is slalommen rond de braambessen struiken. Leuk meegenomen die extra inname van noodzakelijke snelle suikers. En nog lekker ook.

Tegen mijn verwachting in leg ik die afdaling van 871 m (van 1308 m naar 437 m) in ongeveer 2 u af. De beklimming heeft me drie uur gekost.

Om 14 u ben ik blij mijn hoofd onder de koude waterstraal te kunnen stoppen.

Na een hazenslaapje bemerk ik voor mijn camper de auto van een koppel uit België, Belgique moet ik feitelijk zeggen, ze komen uit Wallonië. Een beetje gedesoriënteerd kan ik hen wegwijs helpen in waar ze zijn. Ze wilden Albanië blijkbaar binnenrijden op een onmogelijke weg. Alleen te doen met 4x4 voertuigen.

Ze nodigen mij uit bij hen aan tafel te komen zitten om te eten. Bij de andere jonge kelner, Estiljano, moet ik optreden als vertaler Frans-Engels. Ik heb er een bewonderaar bijgekregen. De afgelopen twee dagen heeft hij me van alles horen praten (behalve Albanees helaas). Het Belgisch gezin wil nog richting Shkodra Meer. Om mij te troosten dat ze verder rijden krijg ik lekkers uit de Alsace.

Dag 3 - Do 4 augustus

     Selcë - Theth - 97 km

  

Vandaag wordt een vermoeiende verplaatsing. Ik wil om 9 u vertrekken en moet vroeg uit de veren.

Nu het nog niet te druk is in het restaurant wil ik graag een afscheidsfoto van de ploeg. 

Als de bediening die ik hier gekregen heb standaard wordt voor Albanië wacht mij een aangenaam verblijf. 

Faleminderit njerëz të dashur dhe shihemi së shpejti.

Van andere Belgen hoorde ik dat ze probleemloos een aanpassing op hun verzekering hadden gekregen. Bij navraag bij mijn agent wordt mij ook een aangepaste groene kaart toegestuurd. AL niet langer doorkruist. Het voelt veilig aan in orde te zijn. Ik kan met een gerust gemoed mijn reis verder zetten zonder extra kosten.

Het eerste gedeelte van het traject langs de SH20 gaat bijzonder vlot. De ruwe schoonheid van het gebergte is iets wat ik graag in mijn herinnering wil opslaan. In de vallei kan ik eens stoppen voor een impressie. 

Bergop kan dat niet meer. Zoals dat gaat in het hoogseizoen is er geen mogelijkheid om even te stoppen op één van de weinige parkeergelegenheden. De kijklustigen staan vol bewondering foto's te maken, soms onbewust op de rijweg.

In Koplik draaien we de Rouga per Thethe op en begint een stukje Hel van het Noorden. Op het smalle baantje is het constant uitwijken, afremmen, terugschakelen en optrekken. Ik heb de indruk dat de Albanese chauffeurs nog het meest inschikkelijk zijn naar de Belg en zijn mobiel. Enkelen willen van geen wijken weten en moet ik millimeter manoeuvres uitvoeren. Plezant rijden is anders. Dat folterende rijden doet geen goed aan mijn motor. 

Na een stijging van 1595 m worden we beloond met een prachtig natuurspektakel. Het wordt een snelle blik, geen plaats om even te stoppen. Eens over de col heen (1679 m) gaat het iets gemakkelijker. De zichten op het gebergte blijven adembenemend. 

De foto's werden iets later gemaakt door mijn Nederlandse buren die met de fiets de col opreden. Bedankt Job voor de sfeerbeelden. 

Ik begin stilaan uit te kijken naar de camperplaats. Dan bij het opdraaien van de camping begeeft de versnellingspook het. Ik kan niet meer schakelen, sta ongeveer midden op de weg en moet een beroep doen op gewillige helpers om mijn wagen opzij te krijgen. De zoon van de camping komt met kalme rust de zaak regelen. Hij roept zijn vader op die chauffeur is geweest. Op zijn beurt probeert de vader een bevriende monteur aan de telefoon te krijgen. Ondertussen passeert een takelwagen (met getakeld voertuig dat er duidelijk slechter aan toe is dan de mijne). In een partijtje ons kent ons wordt de chauffeur overgehaald eens te kijken. Hij stelt mij gerust, er is niets mis met de transmissie. Hij vraagt mij naast hem te komen zitten en toont hoe ik het zelf toegebrachte euvel kan oplossen. Tijdens het constante schakelen onderweg is er iets losgekomen. Binnen de minuut lost hij dat op. Ik kan terug schakelen en rijden. Probleem opgelost aan € 25 per minuut. Hij blij, ik blij, vader en zoon blij. Moeder ook blij dat ze er een klant bij heeft.

Op camping Freskia Theth – gps N 42.40279; O 19.75629 mag ik mij installeren op de plek met het mooiste uitzicht op een hoogte van 1050 m uitkijkend over de vallei. Schitterend. Dat is mede het gevolg van vroeg aankomen. Tegen 13 u kan ik al eens uitblazen in mijn zetel. Deze kleine familiecamping herbergt voornamelijk tentkampeerders. Alle voorzieningen zijn voorhanden zij het heel basic. Voor € 7,00 alles inbegrepen is dat best oké.

Na een hazenslaapje is het tijd voor een verkenning van Theth.

Een kleine short cut brengt me op de vernieuwde weg naar Theth. Een stevige wandeling van 1 u. Theth centrum is één grote bouwwerf. De infrastructuur wordt grondig onder handen genomen.

Theth is volledig omringd door bergen, ligt op een hoogte van 747 m en is duidelijk het plaatselijke mekka voor bergwandelen. Met weemoed bekijk ik het no nonsens enthousiasme van jonge mensen die van dit prachtig stukje ongerepte natuur weten te genieten. Moest je een sportieve uitdaging zoeken, kan ik dit park met warmte aanbevelen! 

Voor één keer is koning auto ondergeschikt aan de 'zwakke' weggebruiker. Een Tsjechische wandelaar is wat blij mij te kunnen helpen met de richting. Met mijn 'verdronken' gsm is het nogal omslachtig om de app Mapy.Cz te raadplegen. Hij is dubbel gemotiveerd om de nauwkeurigheid van de app te demonstreren. Honderd meter verder bij het Park Info Bureau is geen kaart van de streek te krijgen. Wel een grote bereidheid tot helpen. Een infobord geeft de belangrijkste toeristische trekpleisters weer. Als je eventueel naar hier komt, wees goed voorbereid. 

Ik vind de kleine supermarkt en met nieuwe voorraad kan ik vol goede moed aan de terugweg beginnen. Zo laat op de middag is er weinig verkeer en dito mogelijkheden tot liften.

Om 18 u ben ik terug. Op tijd om kennis te maken met de Nederlandse buren.

Om de emoties van de dag te verwerken en de fysieke inspanning te verteren is het genieten van een schitterend lichtspel bij de zonsondergang.

Dag 4 - Vr 5 augustus

     Theth

Langzaam ontwaakt de camping en neemt de bedrijvigheid toe. Dagstappers zijn onder de vroege vogels en enkelen begeven zich bij de ontluikende dageraad naar hun volgende doel. Er staan verscheidene families met jonge kinderen en hun drang naar avonturen sporen de ouders tot actie aan.

Geleidelijk aan stroomt de camping leeg. Een diepe stilte achterlatend. De rust spreidt zich als een zachte deken uit. Ik onderga dit alles in de schaduw van mijn luifel bij een eerste koffie, ontbijt en een tweede koffie.

Een zinderende hittenevel blijft hardnekkig in de vallei hangen. Voor mij geen al te groot probleem want ik ben aan lichamelijke rust toe. Mijn geest laat zich moeilijker intomen. Ik vis een boek uit mijn voorraad op : 'Solovlucht' van de schrijfster Aloka Lieferik. Deze indringende roman over de sluimerende werking van huiselijk geweld, is niet alleen zeer goed geschreven maar behandeld een thema dat helaas nog te veel in de taboe sfeer leeft. Om mijn gemoed te verzachten moet ik mijn ogen enkel opslaan om even te genieten van de rustgevende omgeving. Af en toe richt ik mijn blik op de Meja e Jezercës, de hoogste piek in het massief met een voor mij onbereikbare hoogte van 2.694 m. Stilmakend indrukwekkend!

Terwijl ik de slotbladzijden van mijn boek nader, stroomt de camping vol en nemen terugkerende families de plaats weer over. Na de heftige thematiek die mij tot het einde heeft geboeid, is het toenemende luchtige gebabbel, uitwisseling van ervaringen en jolig gespeel van de kinderen een hele verademing. Het rondzwerven van enkele kippen en schapen achternagezeten door de hond, nemen we er graag bij.

Dag 5 - Za 6 augustus

     Theth

Sommige dagen houden een aangename verrassing in. Vandaag is zo'n dag. Gisteren werd ik benaderd door mijn Nederlandse buur Niels om te informeren naar mijn interesse om hen te vergezellen naar de Syri i Kaltër, bij toeristen bekend als de Blue Eye. Ze hadden een afspraak gemaakt voor een 4x4 chauffeur die ons naar Nderlysaj zou brengen aan het begin van de wandeling. Er is niet veel overredingskracht nodig. De hele weg lopend af leggen zie ik echt niet zitten en alleen een jeep huren net zo min.

Een eerste meevaller is onze vertrektijd. Gjelosh, onze chauffeur is een uur eerder op de afspraak dan gepland. Wij zijn niet rouwig dat we om 9 u kunnen vertrekken.

Albanië doet grote inspanningen om het wegennet te verbeteren. Tot aan Theth is de weg reeds afgewerkt. Dan draaien we de onverharde weg op en zijn blij dat we niet zelf met onze voertuigen moeten rijden. Nog de vraag of dat wel gegaan zou zijn. Te zeggen dat het traject spectaculair is, zou een understatement zijn. Gjelosh wordt er noch warm of koud van. Regelmatig moet hij de telefoon beantwoorden, zendt een text message, stuurt daarbij met één hand. Slalomt rond obstakels en kruist tegenliggers met het gemak van de lokale expert.

We worden veilig afgezet bij het resort en onze wandeling kan echt beginnen. Niels en zijn vrouw Suze zijn ervaren buitenmensen. Dan wacht mij een tweede meevaller in de sportiviteit van de twee kinderen Dico (6) en Mik (4). Dico ontpopt zich als een echte bergwandelaar. Zijn voetplaatsing is uitstekend en hij is degene die het tempo bepaalt. Zijn broertje moet een beetje gepaaid worden. Beloftes van zwem- en andere waterpartijen zijn kleine aansporingen. Zoals het jongens past zijn ze echt in hun element bij de enkele klauterpartijen. Ma en pa houden wel efkens hun hart vast bij passages langs steile afgronden. We blijven onder de boomgrens wat helpt bij de toenemende hitte.

Bij een eerste meertje wordt een zwempartijtje ingelast terwijl ik verder op zoek ga naar het Blauwe Oog. Een paar honderd meter verder kan ik een eerste keer het Syri i Kaltër bewonderen. Even moet ik de massa medetoeristen wegdenken. Het is er bijzonder druk waarbij de minst teerhartigen zich wagen aan een duik in het ijskoude water. De meesten houden het maar een paar seconden vol.

Ik vervoeg me weer bij de anderen en met z'n allen willen we kennis maken met dit prachtig natuurfenomeen. Wij houden het bij pootjes- en handjes baden maar zijn vooral onder de indruk van de schoonheid van deze plek.

Onze Dico maakt zich een beetje ongerust over de afspraak met onze chauffeur. Hij houdt een strak tempo aan om toch maar niet te laat te komen. We hadden afgesproken om 13:30 u. De verzekering dat Gjelosh wel op ons zou wachten, kan hem niet helemaal overtuigen. Na nog een kleine waterspeelpauze bereiken we de parking om 13:36 u.

Gjelosh is helemaal niet gehaast en op de terugweg zijn we getuige van ons kent ons als hij regelmatig stopt om een praatje te slaan met een paar wegenwerkers.

Als toemaatje worden we bij een tussenstop getrakteerd met een adembenemend zicht op een deel van de kloof. De loodrecht oprijzende wanden zijn duizelingwekkend en zelfs de klein mannen zijn danig onder de indruk.

De rest van de terugtocht verloopt zeer vlot en ik krijg er onderweg een coauteur bij. Dico begint alvast enkele momenten te bespreken en draagt suggesties aan voor een inleiding en een slot. Het middenstuk van het verhaal laat hij aan mij.

We draaien de camping op en juist ja mijn oog valt op een bekende camper. Ruud, Bert en Otto zijn neergestreken. De jongens hebben in Otto alvast een nieuwe speelkameraad.

Wij 'ouderen' vinden dat we een biertje verdient hebben.

Naast mijn camper zit een jonge dame de laatste bladzijden van haar boek te verslinden. Manlief introduceert een tolspel en de kinderen zijn dolblij met die nieuwe uitdaging.

Bij een babbel leer ik Imke en Job beter kennen en wijden we uit over onze achtergronden, dromen en verwachtingen.

Deze zeer geslaagde dag wordt afgrond met een lekkere maaltijd. Ik moet Dico wel beloven mijn deel van het verhaal te schrijven. Hij levert de foto van de zonsondergang.

Foto gemaakt door Dico

Belofte maakt schuld. Er zit niets anders op dan het dagrelaas te schrijven. Dat gaat bijzonder vlot met alle details, anekdotes en ervaringen vers in het geheugen.

Dag 6 - Zo 7 augustus

     Theth

Mijn Nederlandse tochtgenoten vertrekken vandaag. Opzij zie ik Dico zitten, volledig verdiept in het verhaal. Voor het slapengaan hebben ze nog een andere post gelezen. Bij het opstarten van de blog heb ik niet kunnen vermoeden dat de 'verhalen' als bedstory voor kinderen gebruikt zouden worden. Daar zal ik zeker rekening mee houden. De volgende generatie(s) warm maken voor het buitenleven.

Van Ruud, Bert en Otto durf ik geen afscheid meer nemen. Wie weet tot waar ergens onderweg...

Vandaag heb ik een wandeling in gedachten die me langs enkele 'bezienswaardigheden' in de streek zal voeren. Ik ben vooral geïntrigeerd door wat de Reconcilliation Tower wordt genoemd. Om dat doel te bereiken kies ik voor de secondaire route via Okol naar Theth. Ik heb mijn routeplanner goed bestudeerd en kijk uit naar deze 'zondagse' wandeling.

Bij de eerstvolgende haarspeldbocht staat een duidelijk bord met de wandelrichting aangegeven. Aan het begin van de weg staat een verlaten woning die vermoedelijk dienst heeft gedaan als 'kamphuis' voor de plaatselijke jeugd tot dit te gevaarlijk is geworden.

Het is prettig doorstappen in de lommerrijke beschutting van het loofbos. Af en toe wordt me een blik op de omringende bergreuzen gegund. 

In Okol steek ik de rivier over over een houten brug en kom in het wandelparadijs van Theth. De voorbij snorrende 4x4's worden afgewisseld met wandelaars waarvan de meesten richting Theth waterval trekken. Iedereen beleefd het op zijn of haar manier. Van volledig uitgeruste trekkers tot dagjesmensen waarvan sommigen zelfs op slippers.

De bouwwerf Theth heb ik al een paar keer gezien. Ik vraag me af hoe lang we nog de ongedwongen spontane sfeer zullen kunnen meemaken. De plaats is duidelijk in een versneld tempo in volle ontwikkeling. 

Eens voorbij de nieuw gebouwde kerk krijg ik het Kulla e Ngujimit - Reconcilliation Tower - Isolation Tower in het oog. De toren is nog altijd in het bezit van de oorspronkelijke familie en het best bewaarde (enige nog overgebleven?) toevluchtsoord voor mannen die een bloedschuld hadden. Hier konden ze schuilen voor bloedwrekers tot er een oplossing werd gevonden. Ze konden zich op de bovenste verdieping verschansen en de ladder optrekken. Kleine schietgaten boden de mogelijkheid eventuele aanvallers af te weren. Bloedvete bestaat nog steeds al raakt het, gelukkig maar, steeds meer in onbruik nu Albanië opener en democratischer georiënteerd raakt.

Ik wilde nog graag naar de waterval wandelen maar dreigende onweerswolken, vooral boven 'ons' deel van de vallei voorspellen regen. Vierklauwens spoed ik mij naar de camping waar ik net op tijd aankom om de stortbui voor te zijn. Ervaring heeft geleerd dat dit nooit lang duurt. Ook vandaag niet.

Dag 7 - Ma 8 augustus

     Theth

Vandaag heb ik een zelfopgelegde rustdag. Nou ja, rustdag. Wagen nazien en rijklaar maken. Administratie en post bijwerken. Blogverhaal nalezen, enz.

Er blijft gelukkig nog wat tijd over om de kunst van het nietsdoen te beoefenen.

Ik word door de vader uitgenodigd voor een biertje. Zoon Christian treedt op als vertaler. Zo kom ik te weten dat de familie in Shkodër woont en de camping enkel in de zomer uitbaat. Het terrein ligt in de winter onder een metersdik sneeuwtapijt. Ook zij genieten van de ontspannen gemoedelijke sfeer. Kleinschaligheid heeft (voorlopig?) zijn charme. 

Vanavond vieren we mijn afscheid met een deel van de familie en aanverwanten. Een familievriend heeft een fles zelfgestookte Rakija of Raki bij. Er zit niet anders op dan meetoosten en met de ogen knipperen bij een eerste slok. Mij wordt verteld dat het beter wordt na een tweede glas. Ik begin mijn verblijf in Albanië steeds prettiger te vinden. Als ook de taalbarrière geen werkelijke hindernis meer vormt, zijn we beslist op de goede weg.   

Dag 8 - Di 9 augustus

     Theth - Lake Shkodra Resort - 62 km

De familie laat me node gaan. Ik heb het reuze naar mijn zin gehad. Maar nieuwe horizonten wenken. De uitnodigende lokroep is niet te weerstaan. Een nieuwe familie staat te popelen om mijn plaats in te nemen. Tegen 10u is het dan zover. Ik neem even afscheid van Imke en Job. Die zijn volledig ingeladen en klaar voor een meerdaagse trektocht in de Noord Albanese Alpen. Geniet ervan.

De prangende vraag van de dag. Zou het lukken of net niet? Het wegrijden van de camping op de steile toegangsweg. Ik word gewaarschuwd om de kuil in het midden te vermijden. Juist ja, onze Daniël rijdt natuurlijk wel in de kuil en komt vast te zitten. Ik laat me terugzakken en een tweede poging met voldoende aanloopsnelheid brengt me boven.

Ik heb geleerd van de heenweg en laat me niet zomaar van de weg drummen. Naar de col gaat het redelijk vlot met weinig tegemoetkomend verkeer. De nieuw aangelegde weg levert niet zoveel problemen. Albanezen met 4x4 voertuigen passeren me vlotjes. De luxere 'westerse' brede wagens proberen mij te intimideren door niet uit te wijken. Na verloop van tijd vertik ik het ook steeds de grindstrook op te zoeken. Een iets assertievere rijstijl houdt de snelheid er enigszins in. Een hele verademing voor mijn wagen.

Het hooggebergte maakt plaats voor de laagvlakte. Op de SH1 is het vlot doorrijden tot de afslag naar het Lake Shkodra Resort. Om iets over 12u draai ik deze prachtig gelegen Camping op – gps N 42.13852; O 19.46706. Ik word zeer pro ontvangen met een folder over de infrastructuur en eventuele excursiemogelijkheden. Er zijn nog enkele plaatsen vrij en tegen 12:30u ben ik volledig geïnstalleerd. Alle faciliteiten zijn voorhanden en dit resort is erop voorzien om het de toerist zo comfortabel mogelijk te maken.

Na een kleine aanpassingstijd voel ik mij toch een beetje een vreemde eend in de bijt. Deze zeer professionele uitgebate plaats geeft me een verweesd gevoel. Te midden van Duitsers, Polen en Albanezen mis ik het losse camaraderie gevoel van de afgelopen dagen. Het opgaan in de anonimiteit van de massa is niet echt mijn ding. Ik tref hier ook een ander doelpubliek. De duidelijk overwegend oversized camperaars vormen een schril contrast met de meer sportievelingen van de afgelopen dagen. De hoogte van 19 m en de ligging aan het prachtige Shkodra meer zullen er wel voor iets tussen zitten. Ben ik nu misschien ietsje te streng? Waarschijnlijk wel. Als familie of als groep is dit een geweldige plaats. Een ideale uitvalsbasis voor een 'gemakkelijkere' verkenning van de omgeving.

De wandeling in de omgeving brengt me bij een lokale wijnbouwer annex kleine markt. Ik wil het vanavond gezond houden en kies voor een groenteschotel bevochtigd met de plaatselijke wijn. Die heeft een aangename afdronk zonder sulfieten en goed verteerbaar.

Na een korte regenbui maak ik een wandeling op het resort. Het restaurant is afgeladen vol. Er zijn nog een paar liefhebbers voor een duik in het meer. Enkele kinderen etaleren hun voetbalkunst en geleidelijk aan glijden we de duisternis in.

Niet alvorens te genieten van een spectaculaire zonsondergang.

Dag 9 - Wo 10 augustus

    Lake Shkodra Resort

De broeierige hitte is blijven hangen. Het beloofd een tropische dag te worden. Dat inspireert niet bepaald tot enige sportieve activiteit. Ik wilde graag de kanotocht maken om de pelikanen en waterbloemen te bewonderen maar € 90 lijkt mij toch aan de dure kant. Ik kies voor het alternatief. Een campingdagje. Stilaan ben ik een Vadsige Zwerver aan het worden.

Om minder afhankelijk te worden van traag en soms niet aanwezige Wifi, wandel ik even naar het nabijgelegen dorp om een sim kaartje aan te schaffen. 35 GB voor 21 dagen aan € 16 is een redelijke deal. 

Langs het weiland word ik overvallen door een zwerm zwaluwen. Letterlijk honderden. Ik heb er nog nooit zoveel in één keer gezien. Moeilijk op beeld vast te leggen die verduiveld snelle kwetteraars.

Dit prachtige familieresort is uitgerust met ligstoelen en parasols. De camping is zeer in trek bij camperaars die waarschijnlijk dergelijk comfort gewend zijn. Van 's morgens vroeg zijn alle ligzetels 'bezet' met badhanddoeken e.d. Een nevenverschijnsel van de 'westerse' invloed denken we dan maar.

Gelukkig is het meer groot genoeg. De aangename temperatuur is in schril contrast met wat we in de bergmeren mochten ervaren. Een heerlijke verfrissing.

Bij het opstellen van mijn verhaal blijk ik toch over de 15.000 stappen te hebben. Dat vadsige valt dus nogal mee.

In Albanië durft de stroom nogal eens uit te vallen. Vanavond beleven we zo'n moment. Dit creëert een heel aparte sfeer. 

Dag 10 - Do 11 augustus

    Lake Shkodra Resort - Shkodër - 12 km

Terwijl ik aan het opkramen ben geraak ik op de valreep in gesprek met mijn Duitse buren. Omdat hun Engels niet zo goed is, bleven de contacten tot een hello en good morning beperkt tot ik hen in het Duits aanspreek. Ze blijken een zelfde traject als ik te volgen. Misschien treffen we elkaar ergens in Griekenland.

Ik wil wel eens de binnenstad van Shkodër zien en verplaats me daarvoor. De SH1 brengt me midden in de stad en probleemloos vind ik de Windmill Shkodra Camping - gps N 42.06928; O 19.49354. Deze kleine gezinscamping ligt een beetje weggestoken aan de rand van de stad vlak achter een autosloop. Er zijn ook enkele gastenkamers en een restaurant dat lokale gerechten aanbiedt. Alle faciliteiten zijn voorhanden en er zou ruimte moeten zijn voor 20 wagens.

Ondanks de open ligging en een fris briesje, tekent de thermometer vlotjes 35°. Ik wacht op het wegebben van de ergste hitte voor een verkenning van de binnenstad en om inkopen te doen. Wat maak ik zoal mee? De hoofdstraat heeft niet zoveel te bieden en ik richt me op de zeer ruim gesorteerde Spar supermarkt bij het stadium gelegen. Brood koop ik liever in de bakkerij. Alleen het winkeltje met duidelijk opschrift Bakery heeft geen brood. Pannenkoeken en flensjes worden aangeboden door de verkoopster die alleen Albanees en Italiaans spreekt. Ze zet me op weg naar de 'echte' bakkerij om de hoek. Met gebarentaal wordt ik door de eigenaar geholpen. Voor LEK 100 (€ 0,86) kan ik een groot brood krijgen en hij wil het ook snijden. 

Op weg naar de camping passeer ik een groenten- en fruitstalletje. De bestellende tiener helpt mij enthousiast aan een 1 kg perziken voor LEK 100. Nogal geladen kom ik op de camping toe blij dat ik mij kan zetten. Ondertussen heeft de hond gezelschap gekregen van enkele kippen en een haan. Op hun gescharrel komen ook de eenden erbij gevolgd door een geit. Ik smeer wat boterhammen en installeer me in de zetel. Zeer tactisch wordt ik belaagd door de kippen. Terwijl er eentje mij afleidt met gepik in mijn tenen gaat er een ander met een boterham vandoor.   

Terwijl ik mijn boterhammen afscherm tegen niet aflatende kippen krijg ik nieuwe Zwitserse buren. De zeer extraverte Nick wordt in balans gehouden door zijn vrouw Ainee die van Filipijnse afkomst is. Tijdens de verdere kennismaking komt een jong echtpaar met een overjaarse Albanese camper de camping opgereden. Plots hoor ik echt onvervalst West-Vlaams. Ik draai me naar Nick om en zeg : dat zijn Belgen. Op zijn vraag : kun je dat aan het uiterlijk zien, laat ik hem even in het ongewisse.

Na enkele moeizame eerste zinnen, doet het geweldig deugd nog eens de eigen 'moedertaal' te kunnen spreken.

En hoe klein kan de wereld plots zijn. Julie, de helft van het koppel Arne en Julie, blijkt een bijna ex-collega te zijn. Bijna, ze is in dienst getreden terwijl ik al op pensioen was. Van hoe gaat het met zo en zo, over de inkanteling tussen OCMW en stad Oostende is het maar een kleine stap naar informeren naar nieuwe projecten die ondertussen opgestart zijn. Arne doet 'iets' rond computerprogrammatie voor bedrijven. Het meeste is boven mijn pet. In Nick die een eigen software bedrijf heeft, vindt hij een herkenbaarder klankbord. 

Bij pot en pint zijn we het roerend eens dat camperaars toch wel een soort apart zijn. De constante kruisbestuiving van gedachten en meningen opgedaan tijdens wisselende contacten ervaar ik als zeer verrijkend.

Natuurlijk hebben we het tussendoor ook over wat we willen zien, bezoeken en ervaren. Ook dat gaat alle richtingen uit. Terwijl mijn oren de gesprekken volgen, zijn mijn ogen gericht op een schitterende zonsondergang. Als mijn mond aanzet om van het spektakel te genieten, staan we met z'n allen vol bewondering naar de lucht te staren. De technoneut Nick haalt zijn nieuwste speeltje boven en we zijn één en al aandacht voor de wonderen der techniek als we de dronebeelden kunnen volgen.

Dag 11 - Vr 12 augustus

    Shkodër

Julie en Arne hebben fietsen besproken. Geen probleem in fietsstad Shkodër. Alhoewel, de fietsen die ze te leen krijgen zijn nu niet bepaald van de standaard die wij gewoon zijn. Arne ziet mijn tweede fiets als alternatief wel zitten en past deze aan zijn lengte aan.  Gelukkig mag ik hen vergezellen op de tocht. 

Hoofddoel van onze verkenning : een bezoek aan de Ura e Mesit. Waarna we wat willen rondstruinen in de binnenstad met aansluitend de samenvloeiing van de Drin en de Buma. Een blik op het fort en een poging pelikanen te spotten.  

We kunnen vroeg vertrekken en zo de hitte een beetje voorblijven. Julie en ik laten de 'trajectbegeleiding' graag aan Arne over

De Mesi-brug "De brug in het midden" ligt in het dorp Mes op ongeveer 5 km ten noordoosten van Shkodër. Volgens onze gids Arne moeten we alleen maar rechtdoor rijden. Het is een monument van de Postribë cultuur (geografische herindeling over diverse gemeenten), waardoor de site een toeristische attractie wordt met veel bezoekers van over de hele wereld. Voor buitenlanders is de architectuur van de brug intrigerend met ronde gladde stenen en stenen platen. 

Het omringende panorama geeft de brug een nog schilderachtiger uitzicht. Het Albanese Ontwikkelingsfonds investeerde 13 miljoen lekë (ongeveer € 112.000) om de brug toegankelijk voor toeristen te maken.

Het werd gebouwd in de 18e eeuw, rond 1770, door Kara Mahmud Bushati, de lokale Ottomaanse pasja en overspant de Kir rivier. De bouw gebeurde in 2 fasen waarbij de eerste fase alleen de middelste boog en de zuidelijke buur betrof en de tweede fase de andere 11 bogen omvatte. Het doel was om de stad Shkodër te verbinden met Drisht en andere steden aan de noordkant. De brug is 108 meter lang, 3,4 meter breed - net breed genoeg om twee spannen elkaar te laten kruisen, 12,5 meter hoog met 13 bogen en is een van de langste voorbeelden van een Ottomaanse brug in de regio.

Tijdens ons bezoek hebben we de brug voor ons alleen en vinden het een ideale plaats voor een fotoshoot.

We rijden door de binnenstad en ik kan niet anders dan mijn mening over Shkodër drastisch bijstellen. De winkelwandelstraat is autovrij gemaakt. Ook wij passen ons aan en nemen de fiets aan de hand.  We hebben de indruk dat dit het terrein is van de meer gegoede Albanees. Het flirten met merkkledij en bijpassende accessoires valt niet naast te kijken

Op weg naar de samenvloeiing van de Drin en de Buma steken we de rivier over over een merkwaardige voor 'traag verkeer' houten brug. Het is duidelijk dat de lokalen de 'valkuilen' precies weten liggen en daar handig omheen slalommen. 

We komen stilaan in het zicht van kasteel Rozafa. We rijden het in eerste instantie voorbij om het later bij betere belichting mooi in beeld te krijgen.

Shkrodër beroemt er zich op één van de oudste steden van Europa te zijn. De stad werd al bewoond in de Illyrische periode (zevende/zesde eeuw v. Chr). De middeleeuwse stad zou zich ten zuiden van de heuvel bevonden hebben. De vestingwerken zoals deze nu te bewonderen zijn, zijn vooral van Venetiaanse oorsprong. 

 

In een ultieme poging om aan pelikaan spotting te doen volgen we de loop van de Buma. In het dorpje Suz beraadden we ons over wat te doen. We beslissen om als allerlaatste mogelijkheid af te zakken naar camping Australia. Op de onverharde weg is het net ik die te plat sta. In een poging wat bij te pompen, breek ik het ventiel af en moet de band verwisseld worden. Het is ondertussen wel bakken en braden onder de Australische zon.

In een gezapig tempo rijden we 'huiswaarts'. We kennen ondertussen alle herkenningspunten. Suzie wil dolgraag nog een beeld van 'haar' kasteel.

We rijden wat kris kras in de nauwe straatjes maar komen uiteindelijk op de juiste weg en de camping.

Statistiek : tijd 02:24:59 - 35 km - G 12,22 - M 24,82 -cad. 57/91 - stijging 135 m - daling 135 m

Ik ben best wel fier op mezelf. Eindelijk eens een 'echt' toeristisch tochtje aan een dito snelheid. Zalig.

In de vooravond hebben we een eetafspraak. We hebben tijd en willen ons onderdompelen in de vrijdagse sfeer in de hoofdstraat. Af en toe krijg je een vreemd beeld in het oog. Zoals de kerktoren tussen twee minaretten in.

Waar het deze morgen nog relatief rustig was, is het nu koppenlopen.

We worden uiterst vriendelijk en professioneel ontvangen in het restaurant. We hebben uitgebreid gedineerd en bij afrekening bleek dat alles aan de prijs van € 54 voor 5 mensen.

Daar waar de prijs voor excursies exorbitant is, is de prijs voor voeding meer dan redelijk. Voldoende reden om nog maar eens een stop de maken in de gekende Spar winkel. 

In een opgewekte stemming trekken we camperwaarts. De aangekondigde storm laat op zich wachten en hoe dichter we bij de camping komen hoe aanlokkelijker de vrolijke muziek wordt die ons toewaait. Er blijkt een vrijgezellenfeest aan de gang voor de bruid en haar meiden. Als volleerde partycrachers laten we ons gewillig opnemen in de sfeer van het feest. De mamma's vinden het bijzonder grappig plotseling de vreemde vogels over de vloer te krijgen en we kunnen niet anders dan delen in de vreugde van de bruid.

Op de camping waaien ons muziekflarden uit een andere richting toe waarvan we vermoeden dat het het vrijgezellenfeest van de bruidegom is. Het is welletjes geweest en we beslissen 'thuis' te blijven.

De adrenaline wordt een ietsje gedoofd met een laatste drankje waarbij de babbeldrang naadloos overgaat in pseudofilosofische reflectie.

Gelukkig is niet elke dag van zulke intensiteit. Ik zou oud worden voor mijn jaren en dat zou pas echt spijtig zijn. Slaap wel.

Dag 12 - Za 13 augustus

    Shkodër - Koman - 53 km

We naderen stilaan het midden van de maand en er is nog zoveel te zien en te beleven. Afscheid nemen van aangename buren is een minder leuk aspect van het camperleven.

Julie en Arne trekken verder naar het noorden. Ze zijn zeer benieuwd naar de wandelmogelijkheden waar ik zo enthousiast over praat. Ainee en Nick zijn er nog niet helemaal uit. Hun zwerversbestaan is nog exotischer dan het mijne. Tussen de diverse Europese bestemmingen door, wil Ainee ook graag eens haar familie op de Filipijnen bezoeken. Succes in jullie verdere leven. I hope that you find what you looking for.

Tegen 11 u is het dan mijn beurt om te vertrekken. Vandaag heb ik wel mijn brandstofmeter in de gaten gehouden en wil op mijn verdere verkenning van het hoge noorden niet voor verrassingen komen te staan. Een station vinden waar ze de kredietkaart aanvaarden is dan weer niet zo eenvoudig. Blijkbaar rijden nogal wat Albanezen met pakken cash rond. Gelukkig zijn er voldoende tankmogelijkheden. Voor LEK 15.600 kan ik ergens 70 l tanken en mijn weg zorgeloos verder zetten.

Dat is te zeggen tot ik de SH25 opdraai. Om positief te blijven hou ik het maar bij een toeristische attractie. Met een nieuwe wagen zou ik dat niet aanraden. Een beetje onbegrijpelijk waarom één van de top locaties van het land zo stiefmoederlijk wordt behandeld. Enfin we hopen op beterschap. 

Na deze 29 km durende foltering voor wagen en chauffeur kan ik om 13:30u de Komani Guide Camping opdraaien - gps N 42.09065; O 19.81446. Deze kleine basic camping - parking is een juistere omschrijving is ideaal gelegen voor een bezoek aan de Lumu i Shales - de Shales rivier. Er is een zeer nette toiletruimte. Water, elektriciteit en Wifi zijn aanwezig.  

Koman is ook het vertrekpunt van de ferry over de Drin rivier naar Fierzë. Dat was mijn eerste idee tot ik te horen kreeg dat de prijs daarvoor € 110 is. Om mij te troosten word ik hartelijk ontvangen. Op veel plaatsen krijg je raki, hier een zeer goed gevulde fruitmand.

Om mij wegwijs te maken krijg ik hulp van Okol die blij is nog eens Frans te kunnen praten. Ik begrijp dat hij lange tijd in Frankrijk heeft gewerkt.

Het dorp Koman stelt niet zoveel (meer) voor. De laatste jaren is er een leegloop geweest van ongeveer 1.500 naar 200 mensen. De meeste activiteit draait rond toerisme.

De wandelaar in mij wordt wakker gemaakt door rood-witte markeringen die naar een info bord leiden.

Daar ben ik wel eens benieuwd naar. Zo kom ik te weten dat het gebied rond Koman een belangrijke archeologische site omvat. Het is te laat op de middag om nog op verkenning te gaan.

Iets verder op de weg heb ik een leuk restaurant ontdekt. Ik heb niet veel zin om nog zelf te koken en laat me verwennen. Okol komt nog even langs en we raken aan de praat. De bewolking neemt toe en we worden gewaarschuwd voor onweer. Voor de zekerheid toch maar alle ramen dichtgemaakt.

Dag 13 - Zo 14 augustus

    Koman

Ik werd warm gemaakt om toch maar niet een tocht op de Lumi Shales over te slaan. Aanbevolen als het mooiste wat Albanië te bieden heeft. Ik blijf een open geest behouden en ben zeer benieuwd.

Om 9u verzamelen de deelnemers rond Komani Guide Camp. Christiano heeft alles onder controle en regelt vervoer naar de aanlegsteiger. De laatste 300 m moeten we door de tunnel en het is gemakkelijker en vlotter dat te voet te doen. Bij de steiger komen we terecht in een wanordelijke chaos die in Afrika niet mis zou staan. Ons vertrek valt samen met het vertrek van de Ferry maar in al die drukte behoud iedereen zijn cool zoals het bij een vakantiesfeer past. Met wat evenwichtswerk krijgen we iedereen aan boord en in opperste stemming vertrekken we.

Het eerste deel volgen we het traject van de ferry langs de Lumi Drin. Dit doet sterk aan de Noorse fjorden denken met de brede waterloop en de lage bosrijke heuvels. 

Ter hoogte van het Komani Lake Hostel draaien we van de Drin weg en varen we het Paradise of Albania binnen op de Shales River. Het wordt een andere wereld. De rivier wordt smaller en op sommige plaatsen ondiep. Onze stuurman kent zijn vak en weet de boot precies zo te maneuvreren dat we in de vaargeul blijven. Even raken we een tak en moet er gas teruggenomen worden. Niets aan de hand en we blijven genieten van een schitterend zicht.

Het landschap wordt ruwer. Het water kleurt turkoois. De wanden worden steiler en de rivier smaller. 

Dit voelt een beetje als de Verdon aan.

Streken met elkaar vergelijken is nooit helemaal eerlijk. Het complete plaatje maakt deze uitstap tot iets uniek.

We naderen Blini Park en de verwachtingen bij de jongere deelnemers groeit. Dit is duidelijk iets waar ze naar uitgekeken hebben.

Bij dit subtropische resort spreken we af om om 14 u weer te vertrekken. Dat geeft ons drie uur om te ontspannen, genieten en verkennen.

Ik verlaat de drukte en wandel dieper de kloof in stroomopwaarts. Ik ben niet zo'n zonneklopper. Bij gebrek aan zwemgerief moet ik mij beperken tot pootje baden. Het is wat wennen aan het koude water maar de verfrissing voelt heerlijk aan.

Ik stoot op een kampvuurtje en op mijn verbaasde blik wordt ik aangesproken door Kristjan. Hij en de familie zijn op een uitje. Ze wonen in het gebied - twee bergen verderop - en houden een traditioneel familiefeest. Op de vraag waar ik vandaan kom denk ik de ligging van Oostende te moeten uitleggen. Niet deze keer. Kristjan is er een paar keer geweest tijdens zijn studie aan de Europaschool te Brugge. Woont in Brussel, heeft voor de Europese Commissie gewerkt en heeft nu een consultancy bedrijf. De vader staat erop dat ik een hapje mee-eet. Diverse lokale producten en vlees op de spiets.  Er is ook een naamgenoot in het gezelschap. Topsporter Danjel loopt de 100 m in ongeveer 10:44 kent onze 400 m estafetteploeg en hoopt ooit eens aan een internationale wedstrijd te kunnen deelnemen.  

Zo verstrijkt de tijd ongemerkt en moet ik mij nog reppen om de boot niet te missen. Maar wat een middag! Alweer. 

Nog enkele sfeerbeelden van de terugweg. Op het gevaar af zonder superlatieven te vallen, kan ik alleen maar beamen dat alle reclame en enthousiasme van eerdere bezoekers meer dan terecht is.

Ongetwijfeld van het mooiste wat ik al gezien heb. Je mag Albanië niet verlaten zonder Shales River te hebben gezien. Om je daarbij te helpen kan ik Christiano en zijn team van harte aanbevelen.

Dat mijn foto's de plaats niet helemaal tot zijn recht laten komen, ligt volledig aan mij. De hele tocht was een genot voor alle zintuigen. Qua natuur zal dit moeilijk te overtreffen zijn.

In de avond zit ik nog even met enkele lokale jongeren. Met Okol en zijn vriend Rafael die in Frankrijk werkt kan ik Frans spreken. Met Julian moet het in het Engels. Voor jonge mensen is er weinig toekomst in Albanië. Julian droomt ervan naar de USA te kunnen uitwijken om daar een leven op te bouwen. Inspirerend leiderschap met toekomstvisie voor iedereen wordt gemist. Dit zeer lang uiterst gesloten land zal zijn tijd nodig hebben om de transitie naar volwaardige democratie te maken. De drang vooruit bij de jeugd kan ik begrijpen. Ik voel me ambassadeur van de Europese zaak. Als toerist moeten we onze inpakt op de lokale bevolking niet onderschatten. Er wordt naar ons en onze verworvenheden gekeken en velen zijn zich bewust dat de 'get-rich-quick schemes', alhoewel lucratief, geen lange termijn perspectief bieden.  Ook onder de passagiers op de boot waren er velen die in het buitenland leven en werken. De familiebanden met het 'thuisland' blijven sterk. Ik begrijp volkomen dat ze dit schitterende land niet kunnen en willen loslaten.

Dag 14 - Ma 15 augustus

    Koman - Parking SH 25 - 30 km

Vol goede moed vertrokken voor de terugweg richting Shkodër. Het is de bedoeling richting Fierzë te rijden in etappes. De eerste 30 km zijn gekend van de heenweg. Met aangepaste snelheid moet het best te doen zijn denk ik.

Ik ben nog maar 20 km onderweg of het controlelampje van mijn koelwaterpeil floept rood aan. Even gestopt om water bij te vullen. Dat brengt geen soelaas. Op de kruising waar ik moet afslaan is een kleine parkeergelegenheid en ik zet me aan de kant. Bij controle blijk ik al mijn koelwater te verliezen. Waarschijnlijk onderweg toch iets geraakt. Ik beslis niet verder te rijden en wacht op bijstand.

Ik kan helaas niet telefoneren. Vincent een Duitse student met vriendin op reis, helpt me op weg om via WhatsApp contact te krijgen. Via een broer lukt het niet helemaal. Na twee uur tevergeefs wachten, stoppen er plotseling drie wagens. Met geleende telefoon kan ik contact leggen met de verzekeringsmaatschappij en afspreken verder via e-mail te werken. Ook dat is Albanië.

Ik zou het slechter hebben kunnen treffen om te stranden. Het stukje SH25 tussen het uitzichtpunt en het kruispunt is waarschijnlijk door mij het meest belopen stukje Albanese weg. Maar na een paar uur heb ik het wel gezien. Toch nog genieten van de zonsondergang.

De depannage wordt beloofd tussen 19:30 en 20 u. Rond 21 u wordt het stekedonker. Een Albanese man die mij vanmiddag al had zien staan, stopt even om te horen wat er scheelt! Een Belgische hulplijn wordt ingeroepen en ik kan in het Frans uitleggen dat de beloofde depannage hopelijk onderweg is. Enkele jonge mannen stoppen ook even. Ik kan naar Allianze bellen. Ja hoor de depanneur is onderweg. Terwijl iedereen wegrijdt komt er inderdaad een takelwagen aan. Juist ja, veel te klein en ik krijg een déjà-vue gevoel. Voor details zie Marokko 2016. De 'echte' sleepdienst wordt opgeroepen. D'ont worry, no panic. In an hour will he be here. Plots wordt het heel stil en rustig en begint een nieuwe wachtronde.

De beloofde truck komt niet opdagen. Ik kruip dan maar in bed.

Dag 15 - Di 16 augustus

    Parking SH25 - Tirana - takel 

Om halfzes = 5:30u word ik gewekt door gestommel rond mijn wagen.  De sleepdienst is aangekomen. Wagen net groot genoeg. Met wat gemanoeuvreer en improvisatie raak ik getakeld. Ik kijk daarbij even weg en zal de schade aan de achterzijde er voor lief bijnemen. Met een nieuwe wagen zou ik niet akkoord gegaan zijn met deze sleep. Maar wat doe je? Ik ben maar wat blij eindelijk geholpen te worden.  De chauffeur spreekt enkel Albanees en een beetje Italiaans. Zo kom ik te weten dat we naar Tirana rijden. Een nieuwe oefening in geduld. Tirana ligt 80 km zuidelijker en daar doen we 4u over. In de Fiat garage nemen ze de tijd om het probleem te bekijken. Ik ken ondertussen de dril. Ga lekker eten en even wandelen en kom om 11 u terug. 

Ik ben uitgehongerd en word naar een klein eethuis verwezen. De kelner herkend de tekenen van voedingstekort. Hij weet precies wat ik nodig heb en ik krijg een uitgebreid Engels ontbijt. Dat is nog eens een verrassing. Terug in de garage haal ik wat spullen op. Het startprobleem is snel verholpen en dan begint een volgende rondje wachten. De oplossing zal niet voor vandaag zijn.  

Ik boek in op Hotel Lux de Paris - gps N41.34803; O 19.76090 100 m verder. € 30 voor een nacht lijkt me een heel scherpe prijs voor de kamer die ik krijg.  Ik ben zowat uitgeteld en leg me na een douche op bed en val prompt in slaap.

In de middag maak ik mij op voor een bezoek aan de binnenstad. Een stevige recht toe recht aan wandeling in deze uitgestrekte stad met 560.000 inwoners, brengt mij na anderhalf uur in het hart van Tirana. De stad is ongetwijfeld het economische hart van het land.

De verkeerslichtsignalisatie is iets heel inventiefs. Om het voor iedereen van op afstand zeer duidelijk te laten zijn, zijn er niet alleen de klassieke lichten maar ook led strips aangebracht.  

Op het Skanderbegplein word ik in de gezellige ontspannen drukte opgenomen.

Albanië houdt van zijn helden. 

Sulejman Pasja. 

Deze Ottomaanse generaal en staatsman wordt gezien als de stichter van Tirana. In 1614 werd een begin gemaakt met de bouw van de stad. Aan hem danken we de enorme afmetingen van wat nu het Skanderbegplein is.

Skanderbeg.

In de 15 de eeuw organiseerde hij het verzet van de volksstammen met succes tegen het Ottomaanse rijk.

Tijdens WO II werd dan weer verzet gepleegd tegen de Duitse bezetting.

Merkwaardig dat de duif als symbool van de vrede het gemunt heeft op de twee laatste standbeelden en niet op dat van de stichter.

Geef mij dan maar het symbool van de vriendschap.

Zoals Tirana wordt omringd door de bergen, zo wordt het Skanderbegplein langzaam ingesloten door hoogbouw.

Daardoor lijken de 'oude' monumenten dwergen tussen de enorme 'nieuwe' torens.

Zoals in veel steden staat het belangrijkste museum in de stijgers.

Wat een belofte voor de toekomst inhoudt.

Het belangrijkste monument aan het plein behouw ik voor het laatst. 

De Et’hem Bey-moskee behoort tot één van de oudste gebouwen van Tirana. Bezoekers kunnen de Et’hem Bey-moskee nu als museum bezichtigen. 

Tegen het eind van de achttiende eeuw werd er gestart met de bouw. De opdracht was afkomstig van Molla Bey, een kleinzoon van Sulejman Pasja. 

Nadat Enver Hoxha (premier vanaf de bevrijding in 1944 tot 1954 - feitelijk leider tot zijn dood in 1980), Albanië uitriep tot eerste atheïstische staat ter wereld, werden de deuren van de moskee en andere religieuze bouwwerken gesloten. Pas na 1991 werden ze heropend en kon men starten met restauraties vooral onder impuls van Turkije.

Ik heb niet meer tijd voor een verder bezoek. Het is prettig flaneren op het plein dat steeds drukker wordt.

Ik wil voor het donker thuis zijn en begin aan mijn anderhalf uur terugweg.

Ik kies ervoor om te stappen om toch enige fysieke inspanning te hebben.

Door de onvoorziene wending die mijn bezoek aan Albanië genomen heeft, moet ik mijn reisplannen een beetje bijstellen. Misschien raak ik wel nog in de Valbona vallei.

Dag 16 - Wo 17 augustus

    Tirana - Krujë - 38 km 

Het probleem van mijn wagen is gekend. De EGR-cooler heeft het begeven. Ik heb onderweg dus niets geraakt maar ben slachtoffer geworden van 'gewone' slijtage. Het probleem kan voorlopig tijdelijk verholpen worden.

De schrijver Rutger Bregman beweert in zijn boek dat 'De meeste mensen deugen'. Dat is beslist waar. Sommigen stijgen daarboven uit. Mijn Duitse student Vincent is zo iemand. Elke dag heeft hij geïnformeerd naar mijn situatie. De toon van zijn mailtjes getuigd van een groot empathisch vermogen. Hartverwarmend voor iemand van zijn leeftijd. Danke für die Hilfsbereitschaft. Ik hoop dat tijd en onvoorziene omstandigheden hem mogen ontzien.

Ik kan hem geruststellen dat ik weer mobiel ben. Mij werd door de garage een korte verplaatsing aangeraden. Ik kies daarvoor het bergdorp Krujë.

Om één of andere reden is het ontzettend druk op de weg. Over de rit doe ik anderhalf uur. Gelukkig heb ik mij bij de assertieve manier van rijden aangepast en kan ik de stroom volgen.

Ik rij langs Krujë heen en bereik Camping Krujë - gps N 41.52171; O 19.78534. Om 13:30 u ben ik zoals naar gewoonte de eerste gast en krijg een aangename schaduwplek toegewezen. 

Deze sfeervolle camping heeft alle voorzieningen en ligt op een kleine km van het levendige centrum.  De zoon van de eigenaar spreekt vlekkeloos Engels. Hij blijkt leraar Engels te zijn. 

Terwijl we aan het praten zijn, rijden enkele snelle jongens voorbij. Dat ontlokt volgende quote aan mijn gastheer : 'Veel Albanezen doen alsof ze in een film meespelen'. De meesten zijn er in elk geval op gekleed. Fascinerend dat kinderlijk gedoe.

Ik moet dringend wat inkopen doen. De ruim gesorteerde supermarkt op ongeveer een km van de camping kan daarin voorzien.

Op de terugweg valt mijn oog  op een plaatselijk natuurfenomeen : de Ballabaneci Platanus.  Een oeroude boom die bliksem en menselijk (wan)gedrag heeft overleefd. Sinds enkele tientallen jaren krijgt hij weer bladeren. Zoals het oude bomen past, heeft ook deze zijn plaatselijke legende. 

Terug op de camping heb ik er enkele buren bijgekregen. Het wordt nog genieten van de vooravond als de zomerhitte overgaat in een dragelijke temperatuur bij een licht briesje. 

Dag 17 - Do 18 augustus

    Krujë

Na de doorstane emoties mag er al eens uitgeslapen worden om het stressniveau naar beneden te brengen. Niet dat dit bijzonder hoog is, maar toch.

De zalige stilte en rust op de camping overgoten met een zinderende hitte laten mij wegdoezelen. Voor je het weet is het plotseling middag. 

De hitte neemt wat af en ik maak me op voor een bezoek aan de binnenstad. Ik heb wel zin in een beetje struinen in de oude bazaar. 

Je moet je daarbij geen 'oosterse' souk voorstellen. In feite is het een winkelwandelstraat die het vooral van de toeristen moet hebben. Het komt op mij een beetje gepolijst over.

Op de rand van de stad werp ik een blik op het kasteel dat ik morgen hoop te bezoeken.

Krujë is een echte toeristentrekpleister. Grote hotels, busladingen met bezoekers, begeleide groepen en enkele families. Het stadje is tegen een bergflank aangebouwd en dat zorgt voor mooie vergezichten op de vallei.

Op de camping heb ik er een Duitse buur bijgekregen. In de avond vind ik in Matthias een onderhoudende gesprekspartner. Bij pot en pint passeren een hele resem onderwerpen de revue. Zijn klare kijk op veel zaken komt ongetwijfeld vanwege zijn achtergrond als journalist. Mijn kijk op de wereld rondom mij wordt er alleen maar breder door. Ik ben benieuwd naar wat hij van de blog vindt.

Dag 18 - Vr 19 augustus

    Krujë

Vandaag staat in het teken van de volksheld van Albanië. Een bezoek aan het fort en het museum gewijd aan Gjergj Kastrioti Skënderey. The Heart of Albania, zoals ze lokaal zeggen.

De ruïnes van het fort met zoveel overgave verdedigd tegen diverse Ottomaanse aanvallen, stellen niet zoveel voor. Er worden wel pogingen gedaan ze aantrekkelijker voor het publiek te maken.

In het moderne museum staat Skanderbeg natuurlijk centraal. Er is een kleine display over de Illyrische periode. Skanderbeg was uiteindelijk een telg uit een belangrijke familie en prins van Albanië.

Zo komen we de achtergrond van de uitdrukking een Pyrrusoverwinning te weten.

Pyrrus was koning over Illyrie 2 de-3 de eeuw voor Chr. Zijn moeizame overwinningen op Rome brachten op lange termijn geen werkelijk voordeel. Vandaar de uitdrukking.

Skanderbeg zal zeker op de hoogte geweest zijn van de glorieuze daden van zijn illustere voorhanger.

De bijna kinderlijke bewondering voor deze volksheld doet aandoenlijk aan. Op alle mogelijke manieren worden de krijgsverrichtingen van deze vader des vaderlands dik in de verf gezet (soms letterlijk). In één van de zalen wordt een heuse speelfilm over het leven van Skanderbeg getoond. 

Een schoolvoorbeeld van Russische propaganda uit 1953.

Op de tweede verdieping wordt dan een soberder beeld geschetst van het leven uit die tijd. Een bibliotheek geeft de internationale uitstraling van de veldheer weer. In een prentenkabinet stuit ik op een kaart met de afbeelding van een standbeeld in Brussel.

Om al die heroïek te verwerken geniet ik van het uitzicht over de stad.

Wat is de nalatenschap van Skanderbeg?

Zijn weigering om in dienst van de Ottomaanse sultan tegen de Hongaren te strijden en daarbij het rijk de rug toekeert om samen met zijn driehonderd gezellen een 'vrijheidsstrijd' te voeren, leest als een Grieks epos.

Hij is er 'tijdelijk' in geslaagd de diverse clans te verenigen en zijn niet aflatende strijd tegen de Ottomanen heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat de Islamisering van de Balkan beperkt is gebleven. 

De ironie wil dat net zijn 'stad' Krujë overwegend moslim is.

Zijn strijdbanier met de twee zwarte naar elkaar gekeerde adelaars op een rood veld is nu de vlag van de republiek Albanië.

Jonge mensen liggen niet wakker van het heldhaftige verleden en zijn meer bezig met hun eigen soms uitzichtloze situatie. Velen verlaten het land om ergens anders een bestaan op te bouwen. Ze kijken vooral naar het westen. Tijdens mijn contacten met de lokale bewoners heb ik geen enkele keer kunnen vaststellen dat er een gang is naar de 'goeie ouwe tijd'. Integendeel. Werkmigratie naar het 'oosten' ben ik niet tegengekomen. Er zal meer nodig zijn dan stichtende heroïek om hen te bezielen hun talenten te gebruiken voor de opbouw van het land. Inspirerend leiderschap wordt gemist.

Terug op de camping hebben we naast een Duits, Nederlands, Frans en Italiaans echtpaar een motorrijdende Brit bijgekregen. Matthias en hij zitten reeds lekker te keuvelen. Ik vervoeg hun gezelschap en leer Tom kennen, een financieel expert uit de City. Daardoor krijgt ons gefilosofeer een bredere dimensie. Zo leer ik de ins en outs van krypotomunten beter begrijpen en onthou vooral dat ik daar beter niet in investeer (moest ik al geld over hebben om dat te doen). 

Zo ronden we weer een zeer interessante avond af. Het rondtrekken in de smeltkroes Europa, opent voor mij veel nieuwe deuren met ongekende interieurs. De connectiviteit onder de jongere generaties via diverse elektronische hulpmiddelen maakt er de wereld steeds kleiner op. Mijn hoofd raakt een beetje vol en ik kijk uit naar een paar 'normale' avonden.

                                              Deel II - Zuid Albanië

Dag 19 - Za 20 augustus

    Krujë - Boshtova - 84 km

Tegen de tijd dat ik mijn hoofd buiten steek, is Matthias reeds vertrokken. Het aangekondigde noodweer heeft hem tot een vroeg vertrek aangespoord. Terwijl Tom en ik aan onze eerste koffie zitten, begint het te spetteren. Ik kan nog net mijn luifel indraaien. Met vlagen neemt het noodweer toe. We krijgen gietende regen zoals bij een wolkbreuk. Tom dost zich helemaal tegen de regen uit. Hij zoekt alvast een snelle route naar Griekenland waar het stralend mooi weer zou zijn. Ik sta nog een beetje in tweestrijd maar begin toch stilletjes aan rijklaar te geraken.

Tegen 12 u klaart het voldoende uit om te vertrekken. Hoe verder zuidwaarts ik kom hoe beter het weer wordt. Eens voorbij Durrës kan ik goed doorrijden.

Het landschap wordt landelijker. In de buurt van de kust wordt het ook vlakker.

Iets voor 14 u draai ik Camping Boshtova Fortress op - gps N 41.04911; O 19.49626. Ik wordt zeer vriendelijk ontvangen door de jonge eigenaar. Als voorlopig enige gast heb ik mijn plaats in de boomgaard maar uit te kiezen. De camping annex restaurant zijn in volle ontwikkeling. Alle faciliteiten zijn voor handen en in de prijs inbegrepen. De natte cel is zeer basic maar alles werkt en is netjes. 

De blikvanger is het Boshtova fort, gebouwd tussen 1467 en 1478 door de Venetianen op een grondplan uit de 6 de eeuw (Byzantijnse periode). 

De oudste vermelding stamt van een zeekaart van Piri Reis uit 1521. Dit goed bewaard gebleven fort is vierkant en meet 60x90 meter (binnen afmetingen). 

De hoektorens zijn 12 m hoog met daartussen muren tot 9 m.  In de torens zijn de uitsparingen die de houten constructie voor de vloeren moesten dragen duidelijk zichtbaar. Op een deel van de omwalling kan gewandeld worden.

Het groot aantal schietgaten valt op. Dit in de vlakte gebouwde fort aan de uitvloei van de Shkiumbin rivier moest de graan winning en -transport beschermen.

Het staat op de nominatielijst van de UNESCO als beschermd historisch erfgoed.

Met de zonsondergang ben ik weer op de wallen. Voor honderden jaren hebben bewoners en bewakers dergelijk schouwspel kunnen bewonderen. Zouden ze genoten hebben net als ik? Hebben ze de duisternis verwelkomd of gevreesd?

Wij gelukzakken in de 21 ste eeuw hebben alleen maar te genieten. Ik laat me in het restaurant verrassen met een plaatselijke lamsschotel. De crème saus op basis van yoghurt paste daar voortreffelijk bij. Voor dit tweegangen menu met drank en toetje met zicht op een historische locatie betaalde ik € 18.

Om de gast uit België extra te verwennen werd Franse muziek gedraaid waaronder Stromae. Wie wil nu in dergelijke setting een punt maken van de Vlaams - Waalse tegenstelling? Ik in elk geval niet!

Dag 20 - Zo 21 augustus

    Boshtova - Bérat -  74 km

Het enige minpuntje op deze leuke locatie is de slechte internetverbinding. Zelfs met mijn toeristen datakaartje. Acht minuten voor het opladen van een foto vergt teveel van mijn geduld en ik beslis door te rijden. Heel, heel ver in de verte horen we het gestommel van onweer. Volgens mijn gastheer is het in het 'noorden' ergens in de buurt van Tirana. Wij hebben alleen af te rekenen met een zwoele tropische hitte van in de 30 graden. Ideale omstandigheden om door te rijden.

De verplaatsing over de SH 4 en de SH 72 verloopt vlekkeloos. Bijna ongewoon voor mijn doen. In Bérat maak ik een gemakkelijker te rijden ommetje om bij Camping Green House - gps N 40.69753; O 19.97271 te komen. Deze voor Albanese normen professioneel aangepakte (zeer kleine) camping maakt deel uit van Restaurant hotel Green House.  Ik word vriendelijk ontvangen door de eigenaar die me heeft zien aankomen, mij helpt instaleren en hoopt op nog enkele bezoekers. Sfeer en gezelligheid zijn iets minder, maar dat komt omdat ik hier alleen sta (voorlopig?). Alle faciliteiten zijn aanwezig. Met een keurig en nette sanitaire blok. Zeer hete douche met prettige regenkop.

In de middag maak ik een verkennende wandeling in de buurt. Dit is overwegend een volksbuurt op de rand van de stad maar met alle voorzieningen, ook een open supermarkt op zondag.

Met de temperatuur van 38° heb ik meer moeite. Prima geschikt om de blog bij te werken in mijn ge-aircondtioneerde mobiel.

Dag 21 - Ma 22 augustus

    Bérat

Bérat is één van de drie sites die op de UNESCO werelderfgoedlijst staan. Ik ben benieuwd welke indruk dit stadje met zijn 61.000 inwoners op mij zal maken. 

Om bij de ingang van het fort te komen, heb ik een wandeling van 3 km voor de boeg. 

De Rruga Antipatrea brengt me aan de voet van de heuvel. Onderweg een gezellige 'oosterse' drukte met dito verkeerschaos. De lokale politie probeert er de gang in te houden. 

Alle moeite wordt beloond met een prachtig zicht op de wijk Magalem. De wijk van de Duizend Vensters. 

Dan draaien we de Rruga Michal Kommena op en wacht een km lange beklimming aan 10% tot aan het kasteel.

De Ottomaanse Pasha was wijs genoeg om zijn residentie niet op de heuvel te plaatsen. 

Tijdens de wandeling vraag ik mij af wat mensen bezielde om op de heuvel een fort te bouwen. De omstandigheden zullen daartoe genoopt hebben neem ik aan. In de goeie ouwe tijd zoals dat dan heet. Ik vraag me af welke tijd dat dan was?

De toegang tot het Kasteel van Berat (Albanees: Kështjella e Beratit) is als fort met uitzicht op de stad best indrukwekkend. In dit gebied liggen veel Byzantijnse kerken en Ottomaanse moskeeën. Hoewel er een aantoonbare bewoning was vanaf de 4 de eeuw v. Chr., dateert het voornamelijk uit de 13 de eeuw. Het fort strekt zich uit over een oppervlakte van 9,6  ha. Het is door de eeuwen heen, ondanks wisselende machtsverhoudingen, permanent bewoond geweest. De hedendaagse bewoning centraliseert zich vooral in de buurt van de toegangspoort. 

De meeste van de historische gebouwen zijn ruïnes. Ik ontmoet een Nederlands gezin met twee jonge tienerzonen die bijster weinig onder de indruk zijn en nog minder begrip kunnen opbrengen voor het enthousiasme van de ouders. Wellicht de volgende generatie Ibiza partijgangers? Misschien komen ze nog tot inzicht. Dergelijke site vergt natuurlijk enige maturiteit om het totaal plaatje voor ogen te houden. 

Wat moet je je bijvoorbeeld bij de 'Acropolis' voorstellen. Het fort binnen het fort.

De ruïne van de 'rode moskee' is dan weer eenvoudiger te duiden. 

Ook de redelijk intact gebleven Sint Theodorus kerk is gemakkelijk herkenbaar. Spijtig gesloten voor het publiek. Ik was wel benieuwd naar de fresco's. 

Vanaf het uitzichtplateau heb je een mooi zicht op de wijk Gorica, wat tot een verkenning aanspoort.

Er zijn restauratie werken aan de gang maar ik hoop dat Bérat geen Albanees Carcassonne wordt. 

Het samengaan van bijna intacte omwalling met meer ruïne achtige delen heeft zo zijn charme. 

De hedendaagse woonpercelen dragen tot het unieke karakter van deze site bij. 

De afdaling naar de Osumit Rivier gaat bijzonder vlot. Ik steek de rivier over om een impressie op te doen van de wijk Gorica (onderdeel van UNESCO werelderfgoed). De infrastructurele uitdaging om de eigenheid van de wijk te behouden is geen sinecure maar voor de leefbaarheid wel een noodzaak. Ik ben heel benieuwd hoe Albanië dit zal aanpakken. 

Gorica lijkt me een levendige wijk die vooral bij rugzaktoeristen in trek blijkt te zijn. Ook de kleine gezellige horecazaken zijn daar naar ingericht. Ik zou hier wel aarden.

Aan de waterkant is er meer industriële bedrijvigheid maar niet storend. Als afscheid krijg ik een prachtig zicht op de Gorica Bridge. De verbinding tussen de wijken Gorica en Magalem.

Ik neem er mijn tijd voor om weer bij de camper te komen. Het levendige Bérat ademt een goede mix van toerisme en lokale eigenheid. Een bruisende stad in volle ontwikkeling. 

Een aangename en bijzonder geslaagde kennismaking.

Dag 22 - Di 23 augustus

    Bérat - Elbasan - 65 km 

Het doel is vroeg vertrekken om vandaag nog een bezoek aan Elbasan te kunnen brengen. Ik slaag erin om tegen 9:30 u de grote verkeersdrukte in het centrum voor te blijven.

Het is goed doorrijden op de SH 58 en SH 7. Goed aangelegde wegen en niet druk. Het gaat lichtjes op en af in een wisselend heuvellandschap.

Om 11 u draai ik Bar Camping Landi op. Voor ik het terrein achter het woonhuis kan oprijden, moeten er nog wat wagens verplaatst worden. Voor de bar is een kleine autowas operatie aan de gang. De piepkleine uiterst gezellig ogende familiecamping - gps N 41.10071; O 20.02883 heeft alle faciliteiten. De enthousiaste eigenaar verteld uitvoerig hoe hij de plaats nog aantrekkelijker zal maken. Om de hoek is een ruim gesorteerde supermarkt. Aan de overkant een pompstation. In de directe omgeving diverse eetgelegenheden. 

Enig minpuntje, het centrum ligt op 5 km. Er is geen directe busverbinding. De alternatieve route is best met de fiets te doen. Oh had ik maar.

Om 14 u zet ik uit voor een bezoek aan de binnenstad. Het kasteel van Elbasan  trekt mijn aandacht. Na iets over een uur kom ik in het centrum van deze eerder doorsnee stad.

Dit zogenaamde kasteel was oorspronkelijk een Romeins castrrum (kazerne voor een legioen) gebouwd onder dezelfde keizer als het paleis in Split. Hier geen tierlantijnen of indrukwekkende marmeren constructies. Wel een goed intact gebleven omwalling. Daarbinnen een heel normale woonwijk.  

Een van de vier poorten geeft toegang tot een belangrijke verkeersader uit de tijd van Diocletianus.

Wie ooit in Rome op de Via Apia Antica heeft gestaan, heeft er  waarschijnlijk niet bij stilgestaan dat het gigantisch staaltje wegenbouw dat daar begint helemaal tot Constantinopel doorloopt. Met een tussenstop in Elbasan. 

Binnen de omwalling is de zogenaamde koningsmoskee een belangrijke trekpleister. Het is de oudste nog bestaande moskee van het land. Gebouwd aan het einde van de 15e eeuw. Het is sinds 1948 een van de culturele monumenten van Albanië. De exacte oorsprong van de moskee is niet bekend.

 

Buiten de omwalling trekken twee standbeelden mijn aandacht. Het eerste dat van de staatsman Aqif Pasha Biçaku beter bekend als Aqif Pashë Elbasani (1860 – 1926). Hij was een Ottomaanse politieke figuur die na de revolutie van de Jonge Turken een activist werd voor de nationale Albanese zaak.

Het tweede standbeeld is dat van de schrijver Kostadin Kristoforidhi (1827 - 1895). Hij ijverde vooral om de Albanese taal levendig te houden en zo bij te dragen aan het volkseigen van Albanië.

Hij doet daarmee een beetje denken aan zijn tijdgenoot uit onze contreien : Hendrik Conscience (1812 - 1883). Zouden zij elkaar gekend hebben?

Toen de mamoetstaten in de 19 de eeuw geleidelijk uiteen begonnen te vallen kwam er een duidelijke trend van volksbewustzijn in Europa op gang. Minderheden en inwijkelingen lieten zich niet zomaar meer opzij zetten. Met volkseigen is niets mis zolang dit niet leidt tot doorgedreven nationalisme. 

Imperiums of de droom ernaar laten zich niet zomaar ten grave dragen. Helaas ook een huidige werkelijkheid in Europa.

En dan is het tijd voor de terugweg. Halverwege begint het te spetteren, dat wordt regen. Geen mogelijkheid om te schuilen. Regen wordt gietende regen en vervolgens stortregen. Mijn geluk om slecht weer te vermijden komt abrupt tot een einde.

Alle synoniemen zijn van toepassing. Van kletsnat, over druipnat tot nat tot op de draad. Als een Albanees aan volle snelheid het dan ook nodig vindt door een ontstane plas te vliegen, krijg ik er nog een douche bovenop.

Half verzopen kom ik op de camping aan en krijg medelijdende blikken met : 'we weten wat het is, hebben dat ook een paar keer meegemaakt'. Met sompende schoenen kom ik op het terrein en kan deze uitgieten. De rest wordt te drogen gehangen en het ongemak weggespoeld met een hete douche. 

Nog anderen hebben de weg gevonden naar deze kleine oase. Fiola en Philip uit Frankfurt Duistland instaleren hun van op het grasveld. De Litouwse Nikolaijs dekt zijn motorfiets af en zet zijn tentje op. 

Onder de bescherming van het afdak van de gezamenlijke ruimte, het is opnieuw beginnen regenen maar minder intens, leren we elkaar beter kennen. Van wat zijn jullie reiservaringen tot nu toe, over welke plannen hebben jullie nog, wisselen we weetjes, tips en tricks uit. Nikolaijs is aan een roadtrip door 15 landen bezig. Afwisselend genieten van het landschap vanaf de motor, met af en toe een trektocht. Fiola en Philip houden het op een intensief bezoek aan Montenegro en Albanië. En ik, ja ik ben nog effe onderweg... 

Voor je het goed en wel beseft is het bedtijd. 

Dag 23 - Wo 24 augustus

    Elbasan - Pogradec - 96 km 

 

Als ontbijt worden we door Philip vergast op pannenkoeken. Daar zeggen we geen neen tegen. Spijtig dat Fiola niet kan meegenieten. Waarschijnlijk door een lichte vorm van toerista. Beterschap en hopelijk wordt hun reisplan niet al te drastisch overhoop gegooid.

Tegen 10:45 u is het dan mijn tijd om te vertrekken. Tot even voorbij Elbasan is het stapvoets verkeer. Daarna gaat het zeer vlot over de E 86/SH 3. In Urakë moeten we nog even over een bergpas in de buurt van de 1000 m. Daarna is het afdalen tot aan het Meer van Ohrid. Hier krijg ik de beste weg van Albanië onder de wielen. Helaas is er weer geen plaats op het uitzichtpunt om te genieten van het zicht op het uitgestrekte meer. Door Pogradec is het weer slalommen in oosterse stijl. Zo vriendelijk en behulpzaam de Albanezen zijn in het dagelijkse leven, worden ze plotseling uitermate eenzelvig eens ze achter het stuur van hun onmisbare auto kruipen. Schoenen moeten bijzonder duur zijn, die verslijten ze liever niet. Hun wagen dubbel of zelfs trippel parkeren - met knipperlichten aan - om toch maar enkele meters te kunnen uitsparen, is algemene regel. Dat daardoor het verkeer soms hopeloos in de knoop raakt is blijkbaar een aanvaardbare bijkomstigheid.

 

Even buiten de stad in de richting van Noord-Macedonië draai ik Camping Arbi op. Deze kleine gezellige familiecamping is vernoemd naar de zoon. Of misschien de zoon naar de camping? Alle faciliteiten zijn voorhanden en de sanitaire ruimte is kraaknet. Inkopen kun je beter op voorhand doen.   

Bij aankomst en gedurende de rest van de middag is het geen weer voor zonnekloppers. Een hardnekkige bewolking maakt de temperatuur wel draaglijk. Vlak voor de camping ligt het Meer van Ohrid (op 694 m hoogte). De weersomstandigheden nodigen niet echt tot een duik in het water uit. Het is wel prettig wandelen met een zicht op het Noord-Macedonische gebergte als achtergrond.

In de vooravond wordt het middengedeelte opgevuld met trekkerstentjes. Veel genieten voor deze gasten zit er niet in als we een regenbui over ons heen krijgen.

Ik laat het niet al te veel aan mijn hart komen. Uitgestrekt in mijn luie stoel is het genieten met een boek.

Dag 24 - Do 25 augustus

    Pogradec

Tijdens de nacht word ik wakker van het gekletter van mijn luifel. We krijgen een heuse storm met felle rukwinden over ons heen. Terwijl ik mijn luifel indraai zie ik het tentje van mijn Franse buren wegvliegen. Met man en macht wordt het heropgezet in de beschutting van een camper. De meiden kunnen er nog mee lachen, ze vinden het een heel avontuur.

In de morgen begint het lichtjes te druppelen. Ik draai mijn luifel weer uit en nodig de Fransen uit samen te ontbijten. Een warme koffie gaat er altijd wel in. Leuk nog eens mijn Frans te kunnen oefenen. De meisjes blijken afgestudeerd en ondernemen een kleine wereldreis tijdens hun sabbatical. De opgelopen schade door covid moet nog weggewerkt worden. Noé heeft minder tijd. Hij wordt in september op de universiteit verwacht. Ze zijn met de fiets helemaal uit Parijs en onderweg naar Griekenland met aansluitend een bezoek aan Egypte en Australië als ik het allemaal nog kan volgen. In 'onze' tijd waren we al blij iets rond België te kunnen ondernemen. Wat heerlijk toch jong te zijn. Bon voyage et beaucoup de chance avec le temp.

De camping stroomt langzaam leeg. In een resterende camper blijkt een alleenstaande Duitser van de streek te genieten. Terwijl we aan de praat zijn vertrek het Nederlandse echtpaar Anna en Henk na me nog een paar tips te geven over mijn komende bezoek aan Korçë. Bij de brouwerij zou er goedkoop bier te krijgen zijn. Ook het iconografisch museum wordt me warm aanbevolen. Ze zijn vol lof over een camping die ook op mijn lijstje staat. Goede reis naar Montenegro waar ik Durmitor Park warm kan aanbevelen. Zo blijft de uitwisseling van ideeën levendig onder camperaars.

Bij de receptie doe ik even navraag hoe het nu zit met de naam. De camping is genoemd naar de zoon. 

In de middag maak ik mij op voor een fietstocht naar het klooster van Haym in het nabijgelegen Noord-Macedonië. Een kort ritje maar een oefening in geduld bij de grensovergang.

Bij het MAHACTИP van CB. HAYM (monastir van St-Haym) kom ik in een ware volkstoeloop terecht. Dit blijkt een regelrechte trekpleister te zijn. Busladingen toeristen worden afgezet. Het is enige tijd geleden dat ik dit nog meegemaakt heb. Het keurig gerestaureerde klooster uit de 10 de eeuw is uiteraard een bezoek meer dan waard. Kunst is de drukte weg te denken.

Om toch een enigszins zinsvolle fietstocht te hebben, rij ik door naar het dorpje Haym. Daar is niets te beleven en ik keer naar Albanië terug. Ditmaal gaat het bijzonder vlot bij de grensovergang. Ik rij nog door langs de promenade van Pogradec. Buiten het zicht op het Meer van Ohrid valt ook hier niets te beleven. 

Statistiek : tijd 01:18:58 - 25 km - G 19 - M 48 - Cad. 67/105 - stijging 142 m - daling 142 m 

De rest van de middag gaat op aan lezen en een wandeling langs het meer in afwachting van de zonsondergang.

Dag 25 - Vr 26 augustus

    Pogradec - Korçë - 42 km

Het is vandaag vroeg uit de veren. De korte verplaatsing naar Korçë staat op het programma. Ik zou ook een impressie van de binnenstad willen opdoen. Vroeg opstaan helpt om vroeg te kunnen vertrekken.

Op de SH 3/E 66 is het goed doorrijden naar Albanese begrippen. Onderweg ronden we een col van tegen de 900 m hoogte. Het is niet mogelijk om een constante snelheid aan te houden door de diverse dorpjes onderweg. 

Om 09:30 u vertrokken en om 10:30 u de CP Dorcas te Lorçë opgereden - gps N 40.63068; O 20.78300. De oppasser had me zien aankomen, opent het hek en begeleidt me naar mijn standplaats. Deze CP wordt beheerd door Dorcas Albania, een christelijke liefdadigheidsinstelling die zich bekommerd om mensen in nood. Alle faciliteiten zijn voorhanden en er is constante bewaking. Ik krijg een plannetje van Korçë en nuttige tips. Daarbij is de taalbarrière geen al te groot obstakel meer.  

Een initiële verkenning van de directe omgeving brengt me bij de supermarkt en een fruitstalletje. Handig om de voorraad weer aan te vullen. 

In de middag trek ik er op uit voor een verkenning van de binnenstad. Ik hoop enkele batjes te kunnen doen in de bazaar, een huizenblok met voornamelijk kleding, schoenen en tapijten in de aanbieding. Helaas vind ik de prijs van € 10-15 voor een T-shirt wat aan de hoge kant. In de hitte gaan ze niet zo lang mee en ik ben niet echt geïnteresseerd in opzichtige merken.

Korçë is een vrij open stad met niet zoveel specifieke hoogbouw uit de communistische periode. Het is sedert kort pas deel van Albanië. 

Er is niet zo iets als een centraal plein of het moet het Parka Vangjush Moi zijn. Dit en de andere parken verschaffen schaduw en afkoeling. 

De meeste bedrijvigheid ontwikkelt zich aan de enkele boulevards die de stad doorkruisen.

In deze stad van 76.000 inwoners draait het vooral rond handel en niet zozeer industrie. Buiten bier brouwen wel te verstaan. Het plaatselijke Birra Korça laat zich best smaken!

De opmerkelijkste blikvanger is de Kathedraal van De Opstanding van Christus (Albanees: Katedralja "Ngjallja e Krishtit") de belangrijkste Albanees-orthodoxe kerk in Korçë. De kathedraal werd gebouwd door de Albanees-orthodoxe kerk in 1995. Een eerdere kathedraal in Korçë, vernoemd naar St. George, werd in 1968 door de communistische autoriteiten verwoest. De diverse iconografische schilderijen dragen bij aan het kleurrijke interieur. 

Ik loop de Bulevardi Republica af richting Stadium. Raad eens naar wie het genoemd is? Bij gebrek aan sportvedetten dan maar de nationale held. Zou hij tot heroïsche duels inspireren?

Het is prettig wandelen langs het Parku Rinia waaraan de Universiteit van Korçë ligt. Door een onvervalste volkswijk kom ik dan weer bij de camperparking aan.

Ik groet nog even de buren en trek me dan met mijn boek terug op de camper.

Dag 26 - Za 27 augustus

    Korçë - Camping Farma Sotira - 71 km

Ik was gewaarschuwd voor de staat van de weg. De SH 75 is de enige verbinding met het zuiden, tenzij je wilt omrijden natuurlijk. Ik heb geen zin om veel uren te rijden en beslis dit gedeelte van de route in etappes te doen. 

Om een idee te geven van de uitdaging : over de 71 km heb ik toch drie uur gedaan. De SH 75 volgt geen vallei. De weg gaat constant op en af over diverse heuvels. Daar we rond de 1000 m hoogte blijven moet er in de winter met sneeuwkettingen gereden worden. Dat heeft zijn impact op de kwaliteit van de weg. Neem daarbij het toenemend zwaarder wordend vrachtverkeer en je hebt alle ingrediënten om de weg moeilijk berijdbaar te houden. Op diverse plaatsen zijn er wegenwerken aan de gang. Vanuit Korçë wordt een geheel nieuwe weg aangelegd maar dat zal nog zijn tijd nemen.  

Ik rij door Ersekë en kom in een andere wereld. Goed aangelegde wegen, een autovrij gemaakt centrum. Een gezellige drukte. Eens de stadsgrens voorbij begint het avontuur pas echt. Wegversmallingen, haarspelbochten en toenemend verkeer. Sommige stukken zijn zelfs onverhard.

Na deze fysieke en mentale inspanning rij ik om 12:15 u Camping Farma Sotira op - gps N 40.21480; O 20.64587. Deze resort aandoende camping heeft alle faciliteiten - zelfs een zwembad (op dit ogenblik niet onderhouden). Het aansluitend restaurant is druk bezet. De kenners laten zich duidelijk niet afschrikken. Misschien komen de meesten uit het zuiden en is de weg beter. Dat zal ik morgen ondervinden. 

Ik plaats me met de deur naar het kabbelende beekje waar de zachte stroming voor een rustgevende werking zorgt. Ik heb niet veel zin in enige activiteit en installeer me in mijn zetel met een boek.

De forel die in het restaurant wordt geserveerd werd me aanbevolen. Rond 19 u neemt de drukte af en ik kies een rustig plaatsje uit. De vis kan onmogelijk verser zijn. Ik zie hem voor mijn ogen gevangen worden uit de kweekvijver. Voor € 12 heb ik lekker gegeten. Een aanrader. 

In het donker zijn er nog dapperen die de weg naar de camping vinden of misschien kennen. Dat is een ervaring die ik met graagte aan mij laat voorbijgaan.   

Dag 27 - Zo 28 augustus

    Camping Farma Sotira - Përmet - 54 km 

In de prijs van € 10 voor het verblijf is een stevig ontbijt inbegrepen. Mijn twee stukken fruit die ik normaal gebruik, zullen moeten wachten tot iets later op de dag.

Om 10 u kan ik deze leuke tussenstop aan de SH 75 verlaten. De weg ziet er iets beter uit dan gisteren maar dat is verraderlijk gezichtsbedrog. De aanwezige putten plegen menige aanslag op mijn vering. Het rijden vergt al mijn aandacht en daardoor kan ik minder van het landschap genieten.

In Leskovik blijf ik op de SH 75 in plaats van de voorgestelde SH 65 te nemen. Deze in wezen shortcut werd me als bijzonder spectaculair aanbevolen. Zowel het te rijden traject als het landschap beantwoorden daar bijzonder aan. Dit is tot nu toe de meest geaccidenteerde weg die ik in Albanië gereden heb. Bij grote uitzondering kan ik eens regelmatig stoppen om van het uitzicht te genieten. Adembenemende zichten met diepe kloven en ravijnen, soms vlak naast de weg.

Bij Taracat draai ik de vernieuwde SH 75 op. Wat een verademing, we kunnen zowaar goed doorrijden. In dalende lijn volgt de weg de loop van de Vjosë. Helaas hebben ze bij de heraanleg geen uitsparingen voorzien om even te stoppen. Er zit niets anders op dan te blijven rijden.

Om 12 u kom ik bij Albturist Erocamp aan - gps N 40.22006; O 20.38082. Ik word vriendelijk ontvangen door de no nonsens Donna. Op deze natuurcamping lopen 'enkele' boerderijdieren rond. Elke aankomer wordt gevraagd als dit een probleem vormt. Voor mij in elk geval niet. 

De faciliteiten zijn zeer basic op het improvisorische af. Er is geen elektra aansluiting. Er wordt rafting aangeboden. Het stadje Përmet ligt op 3,5 km. Er is een leuke mix van tentkampeerders en camperaars.

In de middag maak ik een wandeling in de omgeving. Ik wel een beetje pootje baden in de Vjosë. Om zeker te zijn dat ik bij de rivier kom, word ik vergezeld door een van de honden. Trouw blijft hij bij mij in de buurt.

Mijn aandacht wordt getrokken door wat eruitziet als een hangbrug. Dat vraagt om een nadere verkenning. Bij het bruggetje besluit ik toch maar niet de oversteek te wagen.

In de avond vormt er zich een bonte internationale verzameling op het terras bij Donna. De aanvankelijk afzonderlijke groepjes mengen zich geleidelijk dooreen. Om een beetje lijn te krijgen in de kakafonie van talen komen we vanzelf bij het Engels uit om de conversatie voor iedereen toegankelijk te houden. De zeer joviale Engelsen in het gezelschap vinden dit best wel handig. Voor de rest van de Europeanen heb ik de indruk dat eerder de Amerikaanse invloed - vooral door film en muziek de doorslag geeft boven die van het Verenigd Koninkrijk. Als dan nog één van de tieners een play list samenstelt van individuele voorkeurnummers wordt het één grote vrolijke bedoening. 

Dag 28 - Ma 29 augustus

    Përmet 

De gezellige ongedwongen sfeer is iets naar mijn hart en verlokt mij om een extra dagje te blijven. De zwoele tropisch aanvoelende temperatuur zit er ook wel voor iets tussen. Het wordt een easy going dagje. Na een uitwisseling van tips en suggesties neem ik afscheid van Marlies en Peter uit Limburg. We spreken halvelings af voor een garnaalkrokketje proeverij bij ons aan de kust...

Rond de middag neem ik eveneens afscheid van het olijke paar uit Engeland. Die zwerven ook nog een tijdje door Europa. Wie weet tot nog eens...

In de middag trek ik er op uit voor een impressie van Përmet. Zonder de meteo te raadplegen. 

Dit mekka van de rafting ligt mooi ingekapseld tussen de bergen en de rivier. Een rivier met een wel heel lage waterstand. Ik zie geen enkele activiteit.

In Përmet is er ook  niets te beleven. Ik tref een slapend provinciestadje aan. 

Donkere wolken voorspellen niet veel goeds. Op de terugweg word ik overvallen door een felle regenbui. Geen van de passerende automobilisten heeft medelijden met de doornatte toerist. Gelukkig is er de hete douche op de camping om me weer levendig te maken.

Dat onweer heeft er voor gezorgd dat de lucht opgeklaard is. De temperatuur is gevoelig gedaald tot een aangename 22°. Dat alles zorgt alweer voor een oogstrelende zonsondergang.

Onderweg naar de camper blijf ik nog even 'plakken' bij mijn Duitse buren. In feite moet ik zeggen Beierse buren. Ze wonen tegen de grens met Oostenrijk en dat is te horen aan hun accent. Misschien kom ik hen ook nog tegen. We gaan dezelfde richting uit...

   

Dag 29 - Di 30 augustus

    Përmet - Gjirokaster - 64 km 

Het rijklaar maken mag vandaag aan een langzaam tempo. Eén van de jonge Duitsers heeft een jobinterview en ik heb mijn tablet met datasimkaart voor Albanië ter beschikking gesteld. Iets over tienen zie ik haar met een stralend gezicht mijn tablet terugbrengen. Het interview is zeer goed verlopen. Duimen maar voor een aanstelling. 

Tegen 10:30 u kan ik vertrekken. Mijn brandstofmeter staat op reserve en ik heb uitgerekend dat ik met 25 l in Griekenland moet geraken. Tanken aan LEK 248/L =  € 2,16 is mijn all time duurste tankbeurt tot nu toe. Een personal record die ik liever niet op de tabellen zie.

Het is aangenaam rijden op de SH 75 langs de loop van de Vjosë. Bij het opdraaien van SH 2 richting Gjirokaster kan er al eens naar de zesde versnelling geschakeld worden.

Om 12 u ben ik geïnstalleerd op de Camping Gjirokaster - gps N 40.10129; O 20.15070. Deze kleine camping heeft enkele overdekte schaduwplaatsen. Er is bij elke plek een aparte water- en elektraaansluiting. De sanitaire ruimte is kraaknet. Aan de camping is een restaurant verbonden. Op twee km ligt een Aldi supermarkt. De dochter van de eigenaar wil me aanvankelijk voor LEK 150 (€ 1,30) laten staan maar dat is een taalkundige verspreking. LEK 1.500 benaderd meer de werkelijkheid. 

maquette

De blikvanger van Gjirokaster is het kasteel dat het hele jaar door geopend is met een toegangsprijs van 400 Lekë (alleen cashbetalingen). In 2005 werd het kasteel en de onderliggende oude stadskern ingeschreven op de UNESCO werelderfgoedlijst.

Knusse straatjes voeren je door het oude centrum waarbij de stenen van de huizen en de straten gelijk zijn. In het oude centrum vind je Bazaar, samen met Hazmurate de eerste wijk die in Gjirokaster gebouwd is. Hier verkopen de bewoners allerlei leuke souvenirs en lokale producten. Dit ziet er bijzonder kleurrijk uit en een trekpleister voor toeristen op weg naar of van het kasteel.

Dat kasteel ligt op een rotsachtige klif met de stad eromheen. Een pittige beklimming brengt je bij de ingang. Het biedt een spectaculair uitzicht op de Drino-vallei en de omliggende bergen.

Dit indrukwekkende staaltje van vestingbouw heeft een lange geschiedenis. Het heeft in de loop der eeuwen verschillende toevoegingen en veranderingen ondergaan : de eerste grote vestingwerken werden gebouwd onder de vorsten van Epirus in de 12 de en 13 de eeuw. 

Na de Ottomaanse verovering in de tweede helft van de 14 de eeuw werden de meest uitgebreide verbeteringen rond 1490 aangebracht door Sultan Beyazid II. De grote broodovens zijn nog altijd te bezoeken. 

Vanaf 1811 voegde de Ottomaanse gouverneur Ali Pasha van Tepelena veel elementen toe, zoals de klokkentoren aan de oostkant. Door zijn band met Engeland tegen Frankrijk, werd hij beloond met militaire uitrusting waaronder kanonnen die nog het merkteken van de Engelse kroon voeren. Hij voltooide ook het versterken van het volledige gebied van de bluf. Om het kasteel leefbaar te maken voor een grotere bevolking bouwde hij een aquaduct om water naar het kasteel te brengen over een afstand van meer dan 10 km vanuit de omliggende bergen. Toen hij in ongenade viel bij de Ottomaanse heersers raakte het kasteel in verval. Wat nu een soort festival weide is, was in zijn tijd een bruisende stadswijk.

De naast elkaar liggende diverse handwerkplaatsen droegen bij aan het levende karakter van de plaats. Een traditie die met veel liefde voor het vak wordt verder gezet.

In de jaren 1930 werd het kasteel ingericht als gevangenis door de Italianen op verzoek van koning Zog. Ook tijdens WO II heeft het dienst gedaan als gevangenis en werden er veel verzetsstrijders opgesloten en terechtgesteld. Als militaire installatie werd het in de jaren 1960 gesloten.

Nu is het een museumsite met allerhande interessante plekjes die op een verkenning wachten.

De verplaatsing heb ik met de fiets gedaan. Dat scheelt gelijk in wandeltijd. Rond 17 u ben ik terug bij de camper en kan ik een hapje verdragen.

Bij mijn terugkomst van het genieten van de zonsondergang geraak ik in gesprek met mijn overburen. De voerletters SK kan ik niet direct thuisbrengen. Bij navraag blijkt dat Slovakije te zijn. Bij ons kennen we ten minste één bekende Slovaak. Peter Sagan als zeer geslaagde gespreksopener. Het gezin van Wraclaw met hun drie tienerzonen Samuel, Daniël en Jan bezoeken Albanië in de omgekeerde richting die ik volg. We raken aan de praat over de staat van de SH 75 in noordelijke richting. Na hun ervaringen op de SH 25 - de weg naar en van Koman, is Wraclaw niet happig om het spectaculaire avontuur nog eens over te doen. Ik ben benieuwd naar wat ze zullen beslissen.

Dag 30 - Wo 31 augustus

    Gjirokaster - Ksamil - 64 km

Mijn Slovaakse vrienden komen me nog even groeten. Ze hebben beslist de avontuurlijke route over de SH 75 toch maar niet te doen.

Tegen 9:45 u is het dan mijn beurt om te vertrekken. Op de nieuw aangelegde Rruga Kardihiq-Sarandë is het goed doorrijden. Ook hier een gemiste kans om uitsparingen aan te leggen om van het landschap te genieten.

Tegen 11:15 u ben ik geïnstalleerd op de Camping Ksamil - gps N 39.77809; O 20.00589. Ik word door Linda met open armen ontvangen en even in het Grieks aangesproeken. Plotseling begin ik blijkbaar Griekse trekken te vertonen. Deze kleine gezellige familiecamping heeft alle faciliteiten. Toosters en andere toestellen mogen vrij gebruikt worden. Om je thuis te laten voelen wordt je getrakteerd op een ijskoffie. In de directe omgeving heb je alles wat je nodig hebt. Restaurants, bars, supermarkt en de normale bedrijvigheid op een toeristische toplocatie. De witte zandstranden zijn een publiekstrekker. Op het einde van het seizoen is het nog bijzonder druk.

Als opwarmer voor Griekenland staat een bezoek aan Butrint op het programma. Om de 5 km te overbruggen wordt de fiets nog eens bovengehaald. 

De site is een opmerkelijke reis door de tijd. Het bevat unieke duidelijk herkenbare overblijfselen uit de Hellenistische, Romeinse, Byzantijnse, Venetiaanse en Ottomaanse tijd. Tijdens de regering van Augustus Caesar kende de stad haar grootste uitbreiding. De combinatie van de historische monumenten als het landschap maken Butrint tot een unieke plaats. In 1992 werd het opgenomen op de UNESCO werelderfgoedlijst. Het maakt nu deel uit van het National Park Butrint. De site is te bezoeken aan € 9 per persoon. Het bezoek duurt ongeveer 3 u - museum inbegrepen.

Een overzicht van de monumenten : 

Het Amfitheater

Gebouwd in de derde eeuw v. Chr. Vanaf de 1 ste eeuw door de Romeinen aangepast en uitgerust met een podium.

Agora - Forum

Het bestuurlijke en commerciële hart van de stad. Het grootste gedeelte is niet opgegraven. Ligt onder het wandelpad. 

In de Romeinse tijd werd de functie van het forum steeds belangrijker. Om ruimte te creëren werden vroegere gebouwen afgebroken. 

Het Baptisterium

Gebouwd in de vroeg 6 de eeuw - Byzantijnse periode. Delen van de mozaïek vloer bevinden zich in het museum.

De Grote Basiliek

Uit dezelfde Byzantijnse periode als het baptisterium. Vroeg 6 de eeuw.

De zeer indrukwekkende omwalling

Een vette kluif voor archeologie studenten. Welk gedeelte is uit welke tijd?

Twee belangrijke toegangspoorten

De Meer zijde Poort (L) 

Een schitterend voorbeeld uit de hellenistische tijd - 4 de eeuw voor Chr. De blokken werden perfect gestapeld zonder gebruik van mortel.

De Leeuwen Poort (R)

Heraangelegd in de middeleeuwen op basis van de hellenistische poort.

De uitdaging voor de archeoloog - opgraver.

Als de natuur haar gang mag gaan, moeten de sterkste bouwkundige formaties van de mens er uiteindelijk aan geloven.

Twee belangrijke aandachtpunten voor de conservators.

1. de oprukkende groei van bomen en struiken tegengaan.

2.  een oplossing vinden voor het stijgende grondwater.

Ik sluit mijn bezoek af bij het museum (je mag geen foto's maken). Dit is ondergebracht in het Venetiaanse kasteel uit de 14 de en de 16 de eeuw.

Om hun belangen te verdedigen bouwden de Venetianen een versterkte toren in de 15 de - 16 de eeuw aan de ene kant van het kanaal en een driehoekig fort aan de overkant. Je kunt die overkant bereiken door een particulier uitgebaat veer. Prijskaartje € 10. 

Onderweg naar de camping stop ik even om boodschappen te doen. Het is mijn laatste dag in Albanië en ik wil graag van mijn Lekë af. Dat gaat probleemloos.

Op de camping heb ik er buren uit België bijgekregen. Dirk en Mia uit Mortsel bij Antwerpen. Zij zijn op de terugweg. Bij een drankje wisselen we ideeën en tips uit. De indrukken die we onderweg opgedaan hebben maken ons bezoek aan Albanië tot een onvergetelijk avontuur. In deze leraren op rust vind ik aanverwante zielen.

Terwijl we aan het praten zijn valt mijn oog op een stille alleen zittende jongen. Damien is Fransman, de ideale gelegenheid voor ons om ons Frans nog eens boven te halen. En wat blijkt de wereld plots soms klein. Ik vertel hem over mijn ontmoeting aan het Ohrid meer met drie fietsers uit Parijs. Hij haalt zijn gsm boven en toont mij een foto met de vraag : zijn zij het. Het blijken vrienden van hem te zijn die verder trekken. Hij blijft in de streek wegens een afspraak met zijn ouders. 

We blijven nog een beetje praten. Dat loopt natuurlijk uit en van veel bloggen zal helaas niets meer in huis komen.

De foto's zijn de volgende dag gemaakt.

Wat een gedroomd afscheid van Albanië! Naast de schitterende, bij wijlen woeste natuur, de prachtige tochten, interessante bezoeken en lekker eten; zal het vooral de ontmoetingen met een grote diversiteit aan mensen zijn die me zal bijblijven. Een uitwisseling van ideeën en gedachten met mijn nieuwe in-groep : camperaars van heinde en ver. Bijzonder verrijkend! 

Deze eerste kennismaking met een rondrit van ongeveer 985 km is me zeer goed bevallen. Dit smaakt ongetwijfeld naar meer met bijvoorbeeld een uitgebreide verkenning van het Valbone district wat ik helaas heb moeten schrappen wegens technische problemen met de wagen. 

Ik heb me geen moment onveilig gevoeld. Integendeel! De negatieve perceptie over hele groepen zwervende en bedelende Roma onder andere, valt best wel mee. Ik heb daar alleen in Shkrodër mee te maken gehad. Als je kunt aanvaarden dat de infrastructuur en de standaard (nog) niet West-Europees zijn en je een avontuurlijke inslag hebt, is een bezoek aan Albanië iets voor jou. 

Een prachtig land, met zijn uitdagingen.  Bevolkt door lieve vriendelijke en behulpzame mensen die niet bij de pakken blijven zitten. Of zoals de folder van de overheid het zegt : Welcome - Smile from Albania. Doen. Je zult met open armen ontvangen worden!